ΓΑΜΟΣ: ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΓΑΠΗΣ

Γράφει φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Στην εποχή μας περνούν σοβαρή κρίση οι θεσμοί του Γάμου και της οικογένειας. Διαζύγια, καβγάδες, απιστίες, παρεμβάσεις τρίτων, εγωιστικές συμπεριφορές, ζηλοτυπίες, βρισιές, διαπληκτισμοί, χυδαιότητες κλπ. Έχουμε όμως αναρωτηθεί τι είναι ο Γάμος, ποιος ο σκοπός του, γιατί καταλήγουν σε τέτοιο σημείο πολλοί γάμοι, γιατί διαλύονται οικογένειες;

Ο γάμος και η οικογένεια είναι δύο πανάρχαιοι βιοκοινωνικοί θεσμοί, που υπηρετούν βαθύτερες ανάγκες της ανθρώπινης ύπαρξης (π.χ. αμοιβαιότητα, πληρότητα, αλληλοσυμπλήρωση).

Τι είναι ο Γάμος

Ο γάμος είναι κοινωνία προσώπων, κοινωνία αγάπης. Είναι υπέρβαση της μοναξιάς δια της αγάπης. Είναι πορεία αγάπης και αγιασμού των συζύγων, πορεία προς την Βασιλεία του Θεού. Ο γάμος πηγάζει χαρά, καταλύει τον εγωισμό, ασκεί τον άνθρωπο στην αγάπη και μαρτυρεί την αλήθεια του Χριστού στον κόσμο.
- Ποιος ο σκοπός του Γάμου;
- Σκοπός του γάμου είναι η κοινωνία των προσώπων και η θέωση. Για την Εκκλησία γάμος είναι η βίωση εκ μέρους των συζύγων της αγάπης ως αυτοπροσφοράς και αυτοθυσίας. Η αμοιβαία έξοδος από τον εγωκεντρισμό, η αντιμετάδοση των προσωπικών χαρισμάτων, η μέθεξη ψυχών και σωμάτων, η αγαπητική μαρτυρία στον κόσμο. Αυτό βέβαια επιτυγχάνεται όταν ο άνθρωπος απαντήσει θετικά την πρόσκληση αγάπης του Θεού, όταν η κατερχόμενη αγάπη του Θεού συναντά την ανερχόμενη αγάπη του ανθρώπου. Αυτή η αγάπη δεν σπάει ούτε με τον θάνατο αλλά με την ανάσταση των νεκρών κατά την δευτέρα Παρουσία.

Τα δύο φύλα

Ο άνθρωπος είναι ένα ον με δύο διαφορετικά φύλα, καθένα από τα οποία έχει τα δικά του χαρακτηριστικά, σωματικά και ψυχικά. Αυτό σημαίνει ότι όλα τα χαρακτηριστικά του ανθρώπινου γένους δεν βρίσκονται στον άνδρα από μόνον του, ούτε στη γυναίκα από μόνη της. Από μόνοι τους, είναι «μισά» όντα, που αποζητούν την ολοκλήρωση και την αλληλοσυμπλήρωση. Η συμπλήρωση του καθενός επιτυγχάνεται με την συνάντηση με το αντίθετο φύλο, δηλαδή με το άνοιγμα σε έναν άλλον κόσμο, διαφορετικό, που έχει να προσφέρει διαστάσεις άγνωστες στην ατομικότητα του δικού του φύλου. Υπ΄ αυτή την έννοια, πλήρης άνθρωπος δεν είναι ο άνδρας από μόνος του ούτε η γυναίκα από μόνη της, αλλά το ζευγάρι.
Ο Βασίλειος Σελευκείας (4ος αιώνας μ.Χ.), αναφερόμενος στην πλάση της πρώτης γυναίκας (Εύας) και εξαίροντας το ισότιμον και ομότιμον των δύο φύλων, λέει χαρακτηριστικά για τον πρώτο άνδρα (Αδάμ): «οὐκ ἔχων κοινωνὸν απολαύσεως» των αγαθών του Παραδείσου, «ἀτελεστέραν εἶχε τῆς εὐφροσύνης τὴν αἴσθησιν». Αυτό σημαίνει ότι στην φύση του ανθρώπου ενυπάρχει η κοινωνικότητα. Ο άνθρωπος έχει την ανάγκη να εξωτερικεύει τόσο την χαρά, όσο και την λύπη. Ο Αδάμ μέσα στον Παράδεισο, μέσα στα τόσα αγαθά, δεν είχε κάποιον άλλον για να τα απολαύσουν μαζί και έτσι δεν είχε ολοκληρωμένες τις αισθήσεις.

Ο Γάμος ως κοινωνία αγάπης
Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο «κατ΄ εἰκόνα και καθ΄ ὁμοίωσιν Του». Επειδή ο Θεός είναι ένας και τριαδικός και μεταξύ των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδος υπάρχει απόλυτη κοινωνικότητα, ο Θεός θέλησε να βγάλει και τον Αδάμ από την μοναξιά. Γι΄ αυτό είπε: «Οὐ καλὸν εἶναι τὸν ἄνθρωπον μόνον΄ ποιήσωμεν αὐτῷ βοηθὸν κατ΄ αὐτὸν». Έτσι έπλασε την γυναίκα και μάλιστα από την πλευρά του άνδρα, τον οποίον ύπνωσε. Έπειτα ευλόγησε το πρώτο ανθρώπινο ζεύγος και είπε: «Αὐξάνεσθε καὶ πληθύνεσθε καὶ πληρώσατε τὴν γῆν». Η ευλογία αυτή δηλώνει:
α) την συμβίωση των δύο φύλων
β) την αύξηση της κοινωνικότητας και την διαιώνιση του είδους.
Αφού δημιούργησε την Εύα, ο Αδάμ είπε: «Τοῦτο ὀστοῦν ἐκ τῶν ὀστέων μου καὶ σὰρξ ἐκ τῆς σαρκὸς μου». Ο προφήτης Μωϋσής συνεχίζει την βιβλική περιγραφή με τα εξής λόγια: «Ἕνεκεν τούτου καταλείψει ἄνθρωπος τὸν πατέρα αὐτοῦ καὶ τὴν μητέρα καὶ προσκολληθήσεται πρὸς τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν». Στους λόγους αυτούς έχουμε την ευλογία του Θεού για το μυστήριο του γάμου και τον προσδιορισμό του ως κοινωνίας αγάπης.
Όταν ήλθε ο Χριστός συμπλήρωσε την αρχική θεϊκή ευλογία και πρόσθεσε: «Επομένως οι σύζυγοι δεν είναι πλέον δύο αλλά ένα σώμα. Ό,τι λοιπόν ένωσε ο Θεός, ας μην το χωρίζει άνθρωπος». Με την παρουσία Του στον γάμο της Κανά και την θαυματουργική μεταβολή του ύδατος σε οίνο, ο Χριστός θέλησε «να αγιάσει την κατά σάρκα γέννηση του ανθρώπου» και ευλόγησε το μυστήριο του γάμου. Δίνει χαρά και διάρκεια στην χαρά της καινούργιας ζωής. Μεταμορφώνει το παλιό κρασί της φιλαυτίας και των παθών «σε οίνο ευγενή της χαρισματικής αγάπης». Αυτός μόνον μπορεί να προσφέρει το καινούργιο κρασί της δικής Του αγάπης και να μεταμορφώσει την ζωή των συζύγων ενώνοντάς τους πράγματι «εἰς σάρκα μίαν». Η ένωση τους «εἰς σάρκα μίαν» έχει ως όραμα την κοινωνία ζωής των συζύγων, την ψυχοσωματική τους ένωση και το μοίρασμα της χαράς που δημιουργεί η ευλογία και η απόλαυση της ευτεκνίας.
Δημιουργός του Γάμου, «κτίστης της συζυγίας» κατά τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο (Λόγος ΛΖ΄), είναι ο Θεός και Αυτός που ενέβαλε στον άνθρωπο την ενωτική δύναμη του έρωτα. «Πολὺ τὸ φίλτρον ἐγκατέσπειρε» και «ἠδονὴν ἐχαρίσατο» λέει ο Βασίλειος Αγκύρας (Περὶ Παρθενίας).
Ο Θεός ήθελε τον γάμο για να αποκαλύψει περισσότερο το μεγαλείο της φύσης του ανθρώπου και να συνεχίσει μέσω αυτού το δημιουργικό Του έργο (δημιουργία του λαού του Θεού). Αρχικός και τελικός σκοπός του γάμου είναι η τελείωση του ανθρώπου. Η συζυγική ζωή εντάσσεται στο σχέδιο της θείας οικονομίας και είναι σύμφωνη με το θέλημα του Θεού.
Ο Μέγας Αθανάσιος (Ἐπιστολή Ἀμμοῦν μονάζοντι) τονίζει το καθαρόν και άμωμον των συζυγικών σχέσεων ενώ ο Όσιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης (Ἐπιστολὴ Ἀντωνίῳ) λέει πως «οἱ τὸν γάμον ἀσπασάμενοι... θλίψιν μεν οὐκ ἔχουσιν ἀλλὰ τέρψιν καὶ τρυφήν».
Ο Μέγας Βασίλειος (Ὁμιλία εἰς τὴν Μάρτυρα Ἰουλίτταν) χαρακτηρίζει τον γάμο ως «συγκλήρωσιν τοῦ βίου» και την σύζυγο «πᾶσαν ἠδονὴν κατὰ τὸν βίον παρεχομένη, εὐθυμίας δημιουργός [...], ἐν ταῖς λύπαις τὸ πλεῖστον μέρος τῶν ἀνιαρῶν ἀφαιρουμένη» για τον άνδρα της.
Ο Κλήμης Αλεξανδρεύς (Παιδαγωγός Α΄ & Β΄) ανεβάζει τον γάμο στα υψηλότερα δυνατά επίπεδα, αφού μέσα από τον γάμο με την διαιώνιση του είδους βλέπει την έννοια της «κατ΄ εἰκόνα Θεοῦ» πλάσεως του ανθρώπου. «Εἰκὼν τοῦ Θεοῦ ὁ ἄνθρωπος γίνεται καθ΄ ὅ εἰς γένεσιν ἀνθρώπου ὁ ἄνθρωπος συνεργεῖ». Λέει επίσης πως οι αγαπώμενοι σύζυγοι «ἄγονται εἰς ταυτότητα δι΄ ὁμόνοιαν ἐπιστήμη οὗσα κοινῶν ἀγαθῶν».
Το θεμέλιο πάνω στον οποίο οικοδομείται ο γάμος είναι η αγάπη. Ο Απόστολος Παύλος λέει «ὁ ἀγαπῶν τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα ἑαυτὸν ἀγαπᾷ». Αντίστοιχα φυσικά ισχύει και για την γυναίκα: Εκείνη που αγαπά τον άνδρα της αγαπά τον εαυτό της. Αν αγαπά λοιπόν, καθένας τον άλλον, που είναι ο εαυτός του, και οι δύο μαζί θα αγαπούν τον Χριστό. Και ο Χριστός θα αγαπά και τους δύο και το ζεύγος θα ζει μέσα σε κοινωνία αγάπης. Λέει αλλού ο Απόστολος Παύλος: «ἡ γυνὴ τοῦ ἰδίου σώματος οὐκ ἐξουσιάζει ἀλλὰ ὁ ἀνήρ· ὁμοίως δὲ καὶ ὁ ἀνὴρ τοῦ ἰδίου σώματος οὐκ ἐξουσιάζει ἀλλὰ ἡ γυνή». Η αληθινή αγάπη παραχωρεί την εξουσία επί του εαυτού μας στον άλλον.
Ο Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης έλεγε: «Ο ένας αγαπά τον άλλον γι΄ αυτό που του χαρίζει. Η γυναίκα δίνει στον άνδρα την εμπιστοσύνη, την αφοσίωση, την υπακοή. Ο άνδρας δίνει στην γυναίκα την σιγουριά ότι μπορεί να την προστατεύσει. Η γυναίκα είναι η αρχόντισσα του σπιτιού, αλλά και η μεγάλη υπηρέτρια. Ο άνδρας είναι ο κυβερνήτης του σπιτιού, αλλά και ο χαμάλης. [...] Αν υπάρχει αγάπη, θυσία, πάντα ο ένας έρχεται στην θέση του άλλου, τον πονάει πιο πολύ [...] και κοιτάζει με τρόπο πως να τον φέρει πάλι στον σωστό δρόμο. Έτσι έρχεται η χάρις του Θεού».
Όταν έρθει η χάρις του Θεού, το ζεύγος ζει την κοινωνία της αληθινής αγάπης, και τότε επαληθεύεται ο χρυσοστομικός λόγος (Εἰς Γένεσιν): «Όταν υπάρχει η ομόνοια, η ειρήνη και ο σύνδεσμος της αγάπης ανάμεσα στον άνδρα και την γυναίκα, τότε συρρέουν εκεί όλα τα καλά, και παραμένουν απρόσβλητοι από κάθε επιβουλή, διότι είναι περιφραγμένοι μ΄ ένα μεγάλο και απόρθητο τείχος, την κατά Θεόν ομόνοια. Αυτή τους κάνει πιο ισχυρούς και από το διαμάντι, πιο στερεούς και από το σίδερο, αυτή θα τους βοηθήσει περισσότερο από κάθε πλούτο και περιουσία. Αυτή θα τους ανεβάσει στην μεγάλη δόξα, και θα τους προξενήσει άφθονη την αγάπη του Θεού».

Βήματα προς τον γάμο
Για να τελεσθεί το μυστήριο του γάμου η σκέψη δύο ανθρώπων που θέλουν να παντρευτούν πρέπει να είναι: «Τι μπορώ να προσφέρω σε αυτόν τον άνθρωπο που αγαπώ;» Πρόκειται για προσωπική θυσία και όχι για προσωπικό κέρδος. Είναι δόσιμο και όχι απολαβή. Είναι θάνατος του θελήματός μας, για χάρη του θελήματος ενός ανθρώπου που αγαπάμε τόσο, ώστε να θυσιάσουμε την υπόλοιπη ζωή μας στο να του προσφέρουμε τα πάντα! Και όταν δεν έχουμε απαιτήσεις από τον σύντροφό μας, τότε δεν θα έχουμε και απογοητεύσεις! Ούτε καυγάδες, ούτε διαζύγια.
Λοιπόν, έχοντας κατά νου όλα αυτά, να σκεφτούν τα εξής: Αγαπώ πραγματικά αυτόν τον άνθρωπο; Μπορώ να περάσω το υπόλοιπο της ζωής μου μαζί της; Τι με αποτρέπει από αυτό; Μήπως θέλω να της πάρω, και όχι να της δώσω; Την βλέπω και την αντιμετωπίζω ως πρόσωπο κατ’ εικόνα Θεού;
Έπειτα πρέπει να γίνει μία διπλή κίνηση αγάπης του άνδρα και της γυναίκας: Πρώτον αποκοπή και ανεξαρτητοποίηση (καταλείψει) από τους γονείς και την πατρική οικογένεια, και δεύτερον συμπόρευση και συνταύτιση (προσκολληθήσεται) με τον ή την ομόζυγο. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι νυμφευόμενοι παύουν να αγαπούν ή να σέβονται τους γονείς τους, αλλά παύουν να εξαρτώνται και να κατευθύνονται από τους γονείς επειδή γίνονται οι ίδιοι γονείς.
Για να δημιουργηθεί με το μυστήριο του γάμου μία κοινωνία αγάπης, πρέπει ο άνδρας και η γυναίκα που θα συζευχθούν να βαδίζουν τον δρόμο που υπέδειξε ο Χριστός: «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοι». Δεν είναι δυνατόν να αγαπήσουμε τον σύντροφό μας αν δεν αρνηθούμε τον εαυτό μας. Άλλωστε η αγάπη του ομοζύγου μας είναι ταυτόχρονα ο δρόμος που οδηγεί στην αγάπη του Θεού.
Το πρώτο βήμα για να δημιουργήσουμε μέσα στον γάμο μία κοινωνία αγάπης είναι να αφαιρέσουμε το εγώ μας. Διότι αγάπη σημαίνει ξερίζωμα του εγωισμού, ενώ το εγώ άρνηση της αγάπης. Ο Χριστός είπε: «Ὁ εὑρὼν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολέσει αὐτήν, καὶ ὁ ἀπολέσας τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκεν ἐμοῦ εὑρήσει αὐτήν». Εκείνος λοιπόν που χάνει, κερδίζει. Και όποιος νομίζει ότι κέρδισε, είναι χαμένος. Αυτήν την πραγματικότητα βιώνουν οι σύζυγοι μέσα στον γάμο.

Τὸ μυστήριον τοῦτο μέγα ἐστίν
Ο Απόστολος Παύλος, απευθυνόμενους στους Εφεσίους για το μυστήριο του γάμου, τονίζει ότι ο άνδρας οφείλει να αγαπά την γυναίκα του όπως το ίδιο του το σώμα, και καταλήγει: «Τὸ μυστήριον τοῦτο μέγα ἐστίν, ἐγὼ δὲ λέγω εἰς Χριστὸν καὶ εἰς τὴν Ἐκκλησίαν». Ο αποστολικός αυτός λόγος φανερώνει ότι το μυστήριο του γάμου είναι, κατά τον ιερό Χρυσόστομο (Εἰς Ἐφεσίους), «τῦπος τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ Χριστοῦ». «Αἱ γυναῖκες τοῖς ἱδίοις ἀνδρᾶσιν ὑποτάσσεσθε ὡς τῷ Κυρίῳ, ὅτι ὁ ἀνήρ ἐστι κεφαλὴ τῆς γυναικός, ὡς καὶ ὁ Χριστὸς κεφαλὴ τῆς ἐκκλησίας, καὶ αὐτός ἐστι σωτὴρ τοῦ σώματος. Αλλ' ὥσπερ ἡ ἐκκλησία ὑποτάσσεται τῷ Χριστῷ, οὕτω καὶ αἱ γυναῖκες τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν ἐν παντί. οἱ ἄνδρες ἀγαπᾶτε τὰς γυναῖκας ἑαυτῶν, καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς ἠγάπησε τὴν ἐκκλησίαν καὶ ἑαυτὸν παρέδωκεν ὑπὲρ αὐτῆς, ἵνα αὐτὴν ἁγιάσῃ καθαρίσας τῷ λουτρῷ τοῦ ὕδατος ἐν ρήματι, ἵνα παραστήσῃ αὐτὴν ἑαυτῷ ἔνδοξον τὴν ἐκκλησίαν, μὴ ἔχουσαν σπίλον ἢ ρυτίδα ἤ τι τῶν τοιούτων, ἀλλ' ἵνα ᾖ ἁγία καὶ ἄμωμος. Οὕτως ὀφείλουσιν οἱ ἄνδρες ἀγαπᾶν τὰς ἑαυτῶν γυναῖκας ὡς τὰ ἑαυτῶν σώματα. Ὁ ἀγαπὼν τὴν ἐαυτοῦ γυναῖκα ἐαυτὸν ἀγαπᾷ».
Ο Χριστός είναι το μέτρο της αγάπης που θα διέπει τον συζυγικό δεσμό: Ο άνδρας αγαπά και φροντίζει την γυναίκα «καθώς ο Χριστός αγάπησε την Εκκλησία». Η γυναίκα υποτάσσεται αγαπητικά στόν άνδρα «όπως η Εκκλησία υποτάσσεται στον Χριστό». Ο Χριστός είναι ο αγαπητικός σύνδεσμος του άνδρα και της γυναίκας και η αγάπη του Χριστού προς την Εκκλησία είναι το μέτρο της αγάπης που προσπαθεί να φθάσει το ζεύγος. Ο άνδρας είναι η κεφαλή, δηλαδή ο κυβερνήτης του σώματος, είναι όμως κυβερνήτης αγάπης προστατευτικής και θυσιαστικής. Και η γυναίκα είναι το σώμα της μητρικής στοργής και προσφοράς.
«Τὸ σῶμα οὐκ ἔστιν ἕν μέλος, ἀλλὰ πολλά» (Προς Κορινθίους Α΄). Σ΄ ένα σώμα υπάρχουν πολλά μέλη τα οποία συνεργάζονται αρμονικά και δίνουν την δυνατότητα σ΄ αυτό να λειτουργεί κανονικά. Όλα συνυπάρχουν και συνδιακονούν το ένα το άλλο. Εάν καταργήσουμε ένα ιδιαίτερο γνώρισμα ενός μέλους του σώματος, το σώμα παύει να λειτουργεί αρμονικά και βρίσκεται σε επικίνδυνη ισσοροπία. Έτσι είναι και ο γάμος.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, σχολιάζοντας το αποστολικό ανάγνωσμα του Γάμου (Ἐγκώμιον εἰς Μάξιμον), λέει: «Όπως ο γαμπρός αφήνει τον πατέρα του και έρχεται προς την νύφη, έτσι και ο Χριστός αφήνοντας τον πατρικό θρόνο ήρθε προς την νύφη. Όταν βέβαια ακούσεις ότι άφησε (τον πατρικό θρόνο), μην σκεφθείς μετακίνηση, αλλά συγκατάβαση».
Επισημαίνει ο ιερομόναχος Γρηγόριος ο Κουτλουμουσιανός (Τὸ μυστήριον τοῦ Γάμου): «Το μυστήριο της αγάπης μέσα στον γάμο εικονίζει το μυστήριο της αγάπης του Χριστού προς την Εκκλησία. Γι΄ αυτό εκείνοι που πέτυχαν να κατακτήσουν μέσα στον γάμο την αληθινή αγάπη, κάνουν δικό τους τον ίδιο τον Χριστό».
Ο γάμος είναι μία ιερή κοινωνία, μία «κατ΄ οἶκον Ἐκκλησία» όπου η αγάπη προς τον Χριστό τον μεταβάλλει σε ιερό θυσιαστήριο, πάνω στο οποίο τελεσιουργείται το μυστήριο της εκκολάψεως χριστιανικών προσωπικοτήτων και επιδιώξεως ωραίων πνευματικών στόχων.

Η έννοια βοηθός για την γυναίκα
Συμπαραστάτης του άνδρα στο κοινό έργο της ολοκλήρωσης μέσα στην αγαπητική κοινωνία και συμπορευτής στον δρόμο για την τελείωση και την ένωση με τον Θεό. Έχει την ίδια τιμή και ίσα δικαιώματα με τον άνδρα.

Όλα κοινά
«Ὧν κοινὸς βίος, κοινὴ δὲ ἡ χάρις, κοινὴ δὲ καὶ ἡ σωτηρία» λέει ο Κλήμης Αλεξανδρεύς (Στρωματείς Β΄). Όλα είναι κοινά: κοινή προσευχή, κοινός εκκλησιασμός, κοινό τραπέζι, κοινός πνευματικός πατέρας, συμμερισμός στις θλίψεις, τους διωγμούς και την χαρά. Τότε η οικογένεια καθίσταται βασικός πυρήνας της κοινωνίας.
Μέσα στον γάμο πρέπει να υπάρχει κοινωνία και αλληλομετάδοση των υλικών και πνευματικών αγαθών. Ό,τι ανήκει στον άνδρα προσφέρεται με αγάπη στην γυναίκα. Ό,τι ανήκει στην γυναίκα προσφέρεται με αγάπη στον άνδρα. Συμβουλεύει στον σύζυγο ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος (Εἰς Ἐφεσίους) όταν αρχίσουν μέσα σ΄ ένα γάμο να ακούγονται "τα δικά μου": «Τι λες καλή μου; Έχεις ακόμη τα δικά σου; Ποια λέξη μπορεί να 'ναι χειρότερη από αυτή; Σώμα δεν έχεις πια δικό σου κι έχεις χρήματα; Δεν είμαστε δύο σώματα μετά το γάμο, αλλά γίναμε ένα. Δεν έχουμε δυο περιουσίες, αλλά μία... Όλα δικά σου είναι, κι εγώ δικός σου είμαι, κορίτσι μου. Αυτό με συμβουλεύει ο Παύλος λέγοντας ότι ο άνδρας δεν εξουσιάζει το σώμα του, αλλά η γυναίκα. Κι αν δεν έχω εγώ εξουσία στο σώμα μου, αλλά εσύ, πόσο μάλλον δικά σου είναι τα χρήματα». Και του δίνει τις εξής συμβουλές πως πρέπει να συμπεριφέρεται στην γυναίκα του: «Λόγια αγάπης να της λες:... Εγώ από όλα, τη δική σου αγάπη προτιμώ και τίποτε δεν μου είναι τόσο βασανιστικό ή δυσάρεστο, όσο το να βρεθώ κάποτε σε διάσταση μαζί σου. Κι αν όλα χρειασθεί να τα χάσω, ...κι αν στους έσχατους βρεθώ κινδύνους, οτιδήποτε κι αν πάθω, όλα μου είναι ανεκτά κι υποφερτά, όσο εσύ μου είσαι καλά. Και τα παιδιά, τότε μου είναι περιπόθητα, εφ΄ όσον εσύ μας συμπαθείς. [...] Ποτέ να μην της μιλάς με πεζό τρόπο, αλλά με φιλοφροσύνη, με τιμή, με αγάπη πολλή. Να την τιμάς, και δε θα βρεθεί στην ανάγκη να ζητήσει την τιμή από άλλους... Να την προτιμάς από όλους για όλα, για την ομορφιά, για τη σωφροσύνη της, και να την εγκωμιάζεις. Να κάνεις φανερό ότι σ' αρέσει η συντροφιά της κι ότι προτιμάς να μένεις στο σπίτι για να είσαι μαζί της από το να βγαίνεις στην αγορά. Από όλους τους φίλους να την προτιμάς, και από τα παιδιά που σου χάρισε, κι αυτά εξαιτίας της να τα αγαπάς».

Το παιδί καρπός αγάπης
Το παιδί είναι καρπός της αγαπητικής ενώσεως του ζεύγους. Καρπός της ομόνοιας ψυχών και σωμάτων. Γέννημα της αγάπης των γονέων. Και αυτή η αγάπη το τρέφει πνευματικά. Αυτή η αγάπη πρέπει να εισπνέει από την σύλληψή του μέχρις ότου δημιουργήσει την δική του οικογένεια. Η στοργή που εισπράττει το παιδί από τους γονείς είναι η μεγαλύτερη κληρονομιά για όλη του ζωή. Σε διαφορετική περίπτωση το παιδί τραυματίζεται ψυχολογικά, απελπίζεται, πληγώνεται, ορισμένα πέφτουν στα ναρκωτικά και κάποια αυτοκτονούν! Γι΄ αυτό οι γονείς πρωτευόντως να αγαπιούνται μεταξύ τους και να παράσχουν στο παιδί τους αγάπη και δευτερευόντως ρούχα, εκπαίδευση, ψυχαγωγία κλπ.
Ο ιερός Χρυσόστομος (Εἰς Κολλοσαεῖς) εξηγεί πως η αγάπη καρποφορεί το παιδί: «Έχει μεγάλη δύναμη η ένωση των συζύγων. Στην αρχή της δημιουργίας, η πανσοφία του Θεού διαίρεσε τον ένα (Αδάμ) σε δύο και θέλοντας να δείξει ότι με την διαίρεση παραμένει πάλι ένας, δεν επέτρεψε να επαρκεί ο ένας για την γέννηση των παιδιών... Είδες το μυστήριο του γάμου; Από τον ένα έφτιαξε άλλον ένα (την Εύα)΄ και πάλι αυτούς τους δύο, αφού τους έκανε ένα με τον γάμο, έτσι δημιούργησε (άλλον) ένα. Επομένως και τώρα ο άνθρωπος γεννάται από έναν άνθρωπο (δηλαδή το συζυγικό ζεύγος). Διότι η γυναίκα και ο άνδρας δεν είναι πλέον δύο άνθρωποι, αλλά ένας άνθρωπος [...] Το παιδί είναι σαν γέφυρα μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να γίνωνται οι τρεις μία σάρκα, καθώς το παιδί συνδέει τους δύο γονείς μεταξύ τους». Από τον άνδρα δημιουργήθηκε η γυναίκα και η γυναίκα φέρνει στον κόσμο ένα νέο άνθρωπο!
Η τεκνογονία είναι μία υπεύθυνη και δύσκολη απόφαση, που πρέπει να βρίσκει τους δύο συζύγους σε συμφωνία επί αυτού, αλλά και σε πνευματική -αλλά και υλική ακόμη- κατάσταση ευεπίφορη και δεκτική της τεκνοτροφίας. Η τεκνοτροφία, η καλή παιδεία και ανατροφή, κάνει τους γονείς, λέει και ο ιερός Χρυσόστομος: «Οὐ τό σπεῖραι ποιεῖ πατέρα μόνον, ἀλλά τό παιδεῦσαι καλῶς΄ οὐδέ τό κυῆσαι μητέρα ἐργάζεται, ἀλλά τό θρέψαι καλῶς». Από την άλλη, η τεκνογονία χωρίς προϋποθέσεις μπορεί να καταλήξει ναυάγιο πνευματικό για τους γονείς αυτούς.
Ο άνθρωπος με την τεκνοποιία καθίσταται συνδημιουργός του Θεού, καθώς δημιουργεί ανθρώπους, εικόνες Θεού. Με την τεκνογονία αυξάνεται η Εκκλησία, γιατί τα γεννώμενα παιδιά τους γίνονται πολίτες της Βασιλείας του Θεού. Η τεκνογονία λοιπόν δεν είναι αποκλειστικός σκοπός του γάμου, είναι όμως ο γλυκός και θαυμαστός καρπός του, όπου ο Θεός τον παρέχει, διότι ο Θεός δίδει την κύηση (Α΄ Βασιλειών 1, 19. 27. Ρούθ 4,13).

Επίλογος
Ο Γάμος δεν είναι ένα κοινωνικό γεγονός στο οποίο προτεραιότητα θα δοθούν τα λαμπρά ρούχα, τα κοσμήματα, τα ημίγυμνα φορέματα. Είναι ένα μυστήριο θυσιαστικής αγάπης που χαρακτηρίζεται από την διαρκή προσφορά του ενός προς τον άλλον. Οι σύζυγοι με το μυστήριο του γάμου δέχονται την χάρη και την ευλογία του Χριστού. Με το ισχυρό αυτό πνευματικό εφόδιο καλούνται να βγουν στο πέλαγος της ζωής και να υπερνικήσουν με την αρετή της αγάπης κάθε δυσκολία που θα συναντήσουν στην πορεία τους. Στο πλοίο της ζωής πρέπει να συνταξιδεύει ο Χριστός, που μπορεί με τον λόγο Του να γαληνεύσει την τρικυμισμένη θάλασσα. Μην ξεχνάμε στην παραζάλη των προετοιμασιών να Τον καλέσουμε να συμπορευθεί μαζί μας.
Η αγάπη είναι η αρχή και το τέλος των αρετών. Αγάπη σημαίνει να είναι στην ζωή σου πάντα πρώτος ο άλλος. Αγάπη είναι το νόημα της ζωής. Αγάπη είναι «μηδεὶς τὸ ἑαυτοῦ, ἀλλὰ τὸ τοῦ ἑτέρου ἕκαστος». Η χαρά του άλλου είναι χαρά μου. Ο πόνος του είναι δικός μου πόνος. Όταν ζούμε έτσι μέσα στον γάμο, όλα τα προβλήματα αντιμετωπίζονται αθόρυβα, διακριτικά και ειρηνικά. Η αγάπη είναι «κραταιὰ ὡς θάνατος», αν υπάρχει πραγματική αγάπη, άδολη αγάπη, αγνή αγάπη, θυσιαστική αγάπη νικιέται και ο θάνατος από αυτήν και οι αγαπώντες κληρονομούν την αιώνια ζωή.
Είθε ο Χριστός να χαρίζει την γεύση αυτής της αγάπης Του σε κάθε χριστιανική οικογένεια. Αμήν.

Θ.Χ.