ΓΙΑΤΙ Ο ΘΕΟΣ ΕΓΙΝΕ ΑΝΘΡΩΠΟΣ

Γράφει φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Μέσα στις ακοές των πολέμων, στο κλίμα της αποτρόπαιας τρομοκρατίας, στην αβεβαιότητα για την επόμενη μέρα, σε μία εποχή που οι αξίες και τα ιδανικά απαξιώνονται, που το ψέμα επικροτείται, που το ήθος αλλοτριώνεται, που έθνη, πολιτισμοί, ιδιοπροσωπίες και ανεξαρτησίες παραβιάζονται και καταπατούνται, θα ακουστεί και πάλι φέτος από την μακρινή Βηθλεέμ ο γλυκύς αντίλαλος της αγγελικής φωνής «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία». Μας αναγγέλει ότι ένας Σωτήρας γεννιέται. Γεννιέται μέσα σε μία φάτνη, όχι σε έπαυλη, όχι εν μέσω των επισήμων, αλλά εν μέσω των απλών ανθρώπων. Γεννιέται ταπεινά για να διδάξει την απλότητα και την ταπείνωση. Μας αναγγέλει ότι ο Υιός του Θεού γίνεται άνθρωπος! «Ὁ ἄσαρκος παίρνει σάρκα, ὁ Λόγος ἐνώνεται μὲ τὴν ὕλη, ὁ ἀόρατος γίνεται ὁρατός, ὁ ἄχρονος ἀποκτᾶ ἀρχή, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ γίνεται Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου» έκθαμβος μας λέει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Όμως γιατί ο Θεός γίνεται άνθρωπος; Γιατί γεννήθηκε ο Χριστός; Γιατί ήρθε στην γη; Ποιο είναι το μήνυμα και το νόημα της εορτής των Χριστουγέννων;
Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο για να τον έχει κοντά Του, να κοινωνεί μαζί του. Τον δημιούργησε από αγάπη γιατί ο ίδιος ο Θεός «ἀγάπη ἐστί». Και επειδή είναι αγάπη, μας έπλασε για να μας την μεταδώσει αυτήν την αγάπη, γιατί το να αγαπάς σημαίνει να μοιράζεσαι! Τον έπλασε λοιπόν «κατ΄ εἰκόνα» και «καθ΄ ὁμοίωσιν» δική Του. Κατ΄ εικόνα δηλαδή τον προικίζει με μυαλό, ελευθερία, βούληση, δυνατότητα επιλογής και καθ΄ ομοίωσιν του δίνει την προοπτική να Του μοιάσει και να ενωθεί μαζί Του. Ο άνθρωπος όμως με την αμαρτία των προπατόρων αμαύρωσε το κατ΄ εικόνα και διέκοψε την πορεία του προς το καθ΄ ομοίωσιν. Αυτήν την κατάσταση ήρθε να αναιρέσει ο Χριστός. Να αποκαταστήσει τα γνωρίσματα του Θεού στον άνθρωπο και να μπορέσουμε να γίνουμε και πάλι παιδιά του Θεού κατά χάριν. «Πῆρε τὸ σῶμα μου. Μοῦ προσφέρει τὸ Πνεῦμα Του. Μοῦ χαρίζει τὸν θησαυρὸ τῆς αἰώνιας ζωῆς παίρνοντας ἀλλὰ καὶ δίνοντὰς μου: παίρνει τὴν σάρκα μου γιὰ νὰ μὲ ἁγιάσει. Μοῦ δίνει τὸ Πνεῦμα Του γιὰ νὰ μὲ σώσει» σημειώνει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Πολύ ωραία απαντά στο ερώτημα «γιατί ο Θεός έγινε άνθρωπος» ο Άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός:
«Ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ἔγινε ἄνθρωπος, γιά νά χαρίσει ξανά στόν ἄνθρωπο, ἐκεῖνο γιά τό ὁποῖο τόν προόρισε. [...] Ἔγινε ἄνθρωπος γιά νά μᾶς ξαναδώσει τήν πρώτη εἰκόνα.
νά μᾶς διδάξει τήν ἐνάρετη ζωή.
νά μᾶς ἐλευθερώσει ἀπ’ τήν φθορά καί τόν θάνατο.
νά μᾶς ἐπαναφέρει σέ κοινωνία μαζί Του.
νά ἀνοίξει τό δρόμο τῆς δικῆς μας ἀνάστασης.
νά λύσει τά δεσμά τῆς κυριαρχίας τοῦ διαβόλου.
νά μᾶς γεμίσει κουράγιο.
νά μᾶς ἐκπαιδεύσει νά πολεμοῦμε τόν τύραννο, μέ τήν ὑπομονή καί τήν ταπείνωση».
Την απάντηση με μία φράση την δίνει ο Μέγας Αθανάσιος: «Ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ νὰ γίνουμε ἑμεῖς θεοί»! Ίσως ξενίζει σε πολλούς η φράση «για να γίνουμε εμείς θεοί». Και όμως, ο άνθρωπος στα αλήθεια γίνεται θεός. Κατά χάριν, όχι κατά φύσιν. Κατά φύσιν Θεός είναι μόνο ο Τριαδικός Θεός. Κατά χάριν θεός σημαίνει ότι με το να γίνει άνθρωπος ο Θεός, δημιούργησε μία γέφυρα που ενώνει Θεό και ανθρώπους. Έτσι, όταν κάποιος βαπτίζεται, λούζεται με την χάρη των ιερών Μυστηρίων, μεταλαμβάνει το Σώμα και το Αίμα του Χριστού και αξιοποιεί τις δυνάμεις του για να απελευθερωθεί από τα πάθη του, τις αδυναμίες και τον εγωισμό του και να εγκαταστήσει μέσα του την αγάπη, τότε ο άνθρωπος ενώνεται με τον Χριστό. Και, επειδή ο Χριστός είναι Θεός, η ένωση αυτή φέρνει τον άνθρωπο σε ένωση με τον Θεό. Έτσι, ο άνθρωπος γίνεται θεός κατά χάριν, αποκτά δηλαδή έντονα θεϊκά στοιχεία που τα διατηρεί αιώνια, χωρίς να πάψει όμως να είναι άνθρωπος.
Ο Χριστός με την Γέννηση Του μεταφύτευσε την Βασιλεία του Θεού στην γη, με την πρωτότυπη διδασκαλία Του έφερε μία ειρηνική επανάσταση στις καρδιές των ανθρώπων που τους μεταμόρφωσε εσωτερικά και άλλαξε όλα τα κοινωνικά δεδομένα, με την Σταύρωσή Του σήκωσε τις αμαρτίες των ανθρώπων και κατήργησε τον θάνατο, με την Ανάστασή Του έδωσε ζωή και νόημα στον άνθρωπο και την δυνατότητα της αθανασίας.
Εν τούτοις δεν οδηγήσαμε τα βήματά μας στο σπήλαιο της Βηθλεέμ, δεν θελήσαμε να γνωρίσουμε τον Χριστό, να Τον ακολουθήσουμε και να Του χαρίσουμε την εμπιστοσύνη μας. Και τα αποτελέσματα είναι εμφανή εδώ και 20 αιώνες: Πόλεμοι αδελφοκτόνοι, εκμετάλλευση του ανθρωπίνου προσώπου, πείνα, εξαθλίωση και ασθένειες για τους αδυνάτους, καταπάτηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, διαφθορά, σκάνδαλα, διάσπαση του ανθρωπίνου γένους, απουσία αγάπης, κυριαρχία συμφερόντων.
Η Γέννηση του Θεανθρώπου, σ΄ αυτήν την αβέβαιη και απάνθρωπη πραγματικότητα, μας γεμίζει με ελπίδα και μας αναγγέλει το μήνυμα ότι υπάρχει Σωτήρας και Αυτός είναι ο Ιησούς Χριστός. Μας δίνει το μήνυμα ότι δεν υπάρχουν αυτόκλητες σωτήρες ανάμεσα στους ανθρώπους που με πομπώδη λόγια και συνθήματα παραπλανούν. «Μὴ πεποίθατε ἐπ᾿ ἄρχοντας, ἐπὶ υἱοὺς ἀνθρώπων, οἷς οὐκ ἔστι σωτηρία» τονίζει ο Δαυίδ στον 102ο Ψαλμό. Γεννιέται για να μας ανοίξει τις προοπτικές και τις δυνατότητες της ζωής, για να μας ανορθώσει πνευματικά, να μας δώσει και πάλι την δυνατότητα να γίνουμε θεοί «κατά χάριν» και μετά να δώσει λύση στα εγκόσμια προβλήματά μας. Ο Σωτήρας, πρώτα απ΄ όλα, μας προκαλεί και μας εμπνέει να γίνουμε άνθρωποι. Να ανοιχθούμε στον άλλον, να δοθούμε στον άλλον, να αγαπήσουμε τον άλλον. Μας καλεί να αναθεωρήσουμε την πορεία μας και να επαναπροσδιορίσουμε τον σκοπό της ζωής μας.
Τα Χριστούγεννα δεν είναι μία γιορτή εμπορικού και καταναλωτικού χαρακτήρα που εξαντλείται σε δώρα, ευχετήριες κάρτες, διακοπές στα χιόνια και λαμπερά περιτυλίγματα. Η μεγάλη αυτή εορτή είναι επέτειος ζωής και χαράς για όλους μας και τον καθένα ξεχωριστά.
Τα δικά μας τα δώρα, μπορεί να μην είναι λιβάνι, χρυσός και σμύρνα όπως των Μάγων, όμως είναι η πίστη και η αγάπη μας σ΄ Αυτόν. Διότι η πίστη στον Σωτήρα σώζει και νοηματοδοτεί την ζωή μας, εξασφαλίζει την σχέση μας με τον Θεό και εγγυάται την αθανασία. Ο άνθρωπος που παραμένει μακριά από τον Θεό, δεν μπορεί να γευθεί τα δώρα της Βηθλεέμ! Εμείς δεν έχουμε, παρά να οδηγήσουμε τα βήματά μας στο σπήλαιο της Βηθλεέμ και να προσκυνήσουμε τον εκ Παρθένου τεχθέντα Κύριο. «Χριστὸς γεννᾶται, δοξάσατε».

Πηγές:

* Αγίου Γρηγορίου Θεολόγου, «Χριστὸς γεννᾶται»

* Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, «Εἰς τὸ γενέθλιον τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ»

* Μεγάλου Αθανασίου, «Περὶ τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Λόγου»

* Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού, «Διὰ τὶ ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ἐνηνθρώπησεν»

* Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, Μηνύματα επί τη εορτή των Χριστουγέννων 1998, 1999, 2001, 2002, 2007.

* Θεοδώρου Ρηγινιώτη, «Το άγνωστο μήνυμα των Χριστουγέννων».

Θ.Χ.