ΜΕΤΑΝΟΙΑ & ΔΙΑΚΟΝΙΑ: ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ Ε΄ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Γράφει ένας φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Την Δ΄ Κυριακή των Νηστειών η Εκκλησία μας εόρταζε την μνήμη του Οσίου Ιωάννου που ήταν συγγραφέας του βιβλίου της «Κλίμακος». Υπήρξε κήρυκας της μετάνοιας και της νηστείας. Μας προβάλλει έναν άνθρωπο σαν εμάς προς μίμηση, που με την άσκηση έφθασε στην θέωση και την αγιότητα. Σε συνδυασμό με την Ευαγγελική περικοπή της Δ΄ Κυριακής όπου η προσευχή και η νηστεία ενός πατέρα απεκατέστησε την υγεία του σεληνιαζομένου νέου, η Εκκλησία μας προτρέπει να χρησιμοποιήσουμε περισσότερο και εντατικότερα τα δύο αυτά πνευματικά όπλα.

Την Ε΄ και τελευταία Κυριακή των Νηστειών, η Εκκλησία εορτάζει την μνήμη της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας, μίας πόρνης γυναίκας που μετανόησε για τα λάθη και τις πράξεις της. Που μεταμόρφωσε τον ερωτισμό της από πορνικό πάθος σε ολοκληρωτική αφοσίωση στον Θεό. Πάντα οι άνθρωποι είμαστε απρόσεκτοι, πάντα πέφτουμε και αμαρτάνουμε.

- Τι είναι η αμαρτία;

- Η αμαρτία είναι λάθος, είναι μία αστοχία. Είναι η αδυναμία του ανθρώπου να είναι αληθινός, ατόφιος, γνήσιος, ολοκληρωμένος, έτσι που ο Θεός τον θέλει. Με το λάθος που έκανα δεν μπόρεσα να πλησιάσω και να ζήσω τον Χριστό. Δεν κατάφερα να πετύχω τον στόχο μου. Ας μην αφήνουμε όμως ποτέ την αμαρτία να μας κυριεύει.

Ο Θεός μας έδωσε ένα δώρο όταν κάνουμε λάθη και αμαρτίες: την μετάνοια! Κάποια στιγμή μέσα μας θα ακούσουμε μία φωνή να μας καλεί σε μετάνοια. Αυτήν την φωνή άκουσε και η Οσία Μαρία η Αιγυπτία. Άφησε τον λάθος τρόπο ζωής και αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στον Θεό. Πήγε στην έρημο και ζούσε με προσευχή, νηστεία, άσκηση και μετάνοια. Κατάλαβε πως «οὐκ ἔστιν ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καὶ πόσις ἀλλὰ δικαιοσύνη καὶ ἄσκησις, σὺν ἁγιασμῷ».

- Τι είναι η μετάνοια;

- Μετάνοια σημαίνει αλλάζω τρόπο σκέψης και ζωής, αυτό το σφάλμα που έκανα δεν το ξανακάνω. Μετάνοια είναι να αλλάξεις τα πάντα, να αισθάνεσαι ότι δεν πάει άλλο, να κάνεις νέα αρχή, να γυρίσεις σελίδα. Η μετάνοια είναι σωτηρία, δηλαδή όποιος μετανοεί σώζεται. Γι΄ αυτό όποιος μετανοεί έχει χαρά. Η περίοδος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής είναι η κατάλληλη για να κάνουμε την αυτοκριτική μας ο καθένας προσωπικά. Να αναλογιστώ τα λάθη και τις πράξεις μου και να ζητήσω συγχώρεση από τον Θεό και τους συνανθρώπους μου. Να πάω στον Πνευματικό μου και να του εξομολογηθώ ότι με βαραίνει ώστε να λάβω την συγχώρεση από τον Θεό δια του Πνευματικού.

Γι΄ αυτό, η Εκκλησία προβάλλει την Οσία Μαρία την Αιγυπτία ως πρότυπο. Για να μετανοήσουμε όσοι δεν μετανοήσαμε.

Η Ευαγγελική περικοπή όμως της Ε΄ Κυριακής της Μ. Τεσσαρακοστής εστιάζει σ΄ άλλο σημείο: στην διακονία. Ο Κύριος μιλά στους μαθητές Του για το πάθος και την τριήμερη Ανάστασή Του και τους τονίζει πως αυτά θα γίνουν «ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καί σωτηρίας». Οι μαθητές όμως φαίνεται πως δεν κατανοούν τα λόγια του Κυρίου. Ενώ ο Κύριος τους μιλάει για πάθος, αυτοί ζουν σ’ άλλο κόσμο, επιζητούν τη δόξα! Δυο μάλιστα από αυτούς, ο Ιάκωβος κι ο Ιωάννης, πλησιάζουν τον Χριστό και Του ζητούν τιμές και αξιώματα, Του ζητούν να καθίσουν δεξιά και αριστερά στο βασιλικό θρόνο του!

Ο Χριστός όμως μιλάει για μια αλλιώτικης λογικής εξουσία, η οποία έχει να κάνει, με πόση ποτηριού παθημάτων, απαξιώσεων και εξευτελισμών, που έχει να κάνει με βάπτισμα αίματος και μαρτυρίου, στο τέλος της διαδρομής των οποίων, υπάρχει ένας «θρόνος» και ένα «στέμμα», που δεν είναι άλλα από τον Σταυρό και το ακάνθινο στεφάνι. Δεν μιλά για καταδυνάστευση και επίδειξη αλλά για διακονία και προσφορά. Κάνει τη ρήξη με το συστημικό κατεστημένο, με τη λογική της αναρρίχησης, με την απόκτηση και κατοχή της «καρέκλας». Και καταθέτει μια νέα πρόταση ζωής, απέναντι σε όσους κατεξουσιάζουν τους συνανθρώπους τους, είναι απλή και συγκεκριμένη: «Σ΄ εσάς όμως δεν πρέπει να συμβαίνει αυτό, αλλά όποιος θέλει να γίνει μεγάλος ανάμεσά σας πρέπει να γίνει υπηρέτης σας και όποιος από εσάς θέλει να γίνει πρώτος πρέπει να γίνει δούλος όλων. Γιατί και ο Υιός του Ανθρώπου δεν ήρθε για να τον υπηρετήσουν, αλλά για να υπηρετήσει και να προσφέρει τη ζωή του λύτρο για όλους» (Μαρκ. 10.43-45).

Αυτό ακριβώς άλλωστε έκανε και ο ίδιος ο Χριστός. Έγινε άνθρωπος όχι για να Τον υπηρετούν οι άνθρωποι, αλλά για να μας υπηρετήσει. Έλαβε μορφή δούλου για να μας διακονήσει. Έγινε δούλος των δούλων του. Έγινε άνθρωπος, για να μας προσφέρει την ύψιστη διακονία, να δώσει τη ζωή Του για να σωθούμε όλοι εμείς οι «πεπραμένοι ὑπὸ τὴν ἁμαρτίαν». Αυτή είναι η πεμπτουσία της χριστιανικής διδασκαλίας και κατά προέκταση πρότασης ζωής: η διακονία και όχι ο κατεξουσιασμός του διπλανού.

Μετάνοια και διακονία λοιπόν. Να μην κολλάει η ψυχή μας στα μάταια και τα φθηνά, να μην επιζητούμε επίγειες τιμές και αξιώματα, αλλά να προσβλέπουμε στην πραγματική δόξα, που είναι η αιώνια δόξα, την οποία θα απολαύσουν οι άνθρωποι του χρέους, της ταπεινώσεως και της θυσίας. Ο Χριστός υπήρξε ο πρώτος και τέλειος άνθρωπος. Μας έδειξε τον δρόμο και τον τρόπο με την ζωή και το ήθος Του, με τον Σταυρό και την Ανάστασή Του. Η επιλογή είναι δική μας!

Θ.Χ.