Ο ΡΟΛΟΣ & Η ΑΞΙΑ ΤΩΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ

Γράφει ένας φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Ο θεσμός των Οικουμενικών Συνόδων διαδραμάτισε καταλυτικό και σημαίνοντα ρόλο στην πορεία της Εκκλησίας. Είναι σημαντικός γιατί σε πνεύμα ενότητας πολεμήθηκαν οι αιρέσεις και διαφυλάχθηκε το ορθόδοξο δόγμα. Για παράδειγμα καταδικάστηκαν ο Αρειανισμός στην Α΄ Οικουμενική, ο Νεστοριανισμός στην Γ΄, ο Μονοφυσιτισμός στην Δ΄, τα δόγματα του Ωριγένη στην Ε΄, ο Μονοθελητισμός και ο Μονοενεργητισμός στην ΣΤ΄, η εικονομαχία και η εικονολατρία στην Ζ΄. Και δημιουργήθηκε για να διασφαλίσει την Ορθόδοξη πίστη το Σύμβολο της Πίστεως στην Α΄ Οικουμενική, αποσαφηνίστηκε η θέση του ιερού προσώπου της Παναγίας ως "Θεοτόκου" στην Γ΄ Οικουμενική, θεσμοθετήθηκαν οι Κανόνες και οι Όροι καθώς και τα Πατριαρχεία στην Δ΄ και τονίστηκε στην Ζ΄ Οικουμενική πως στην εικόνα αποδίδεται τιμή και όχι προσκύνηση και λατρεία και πως δεν είναι ειδωλολατρία η τιμή των εικόνων καθώς η τιμή «ἐπὶ τὸ πρωτότυπον διαβαίνει».

Αυτή την Κυριακή, την έκτη Κυριακή από το Πάσχα, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την μνήμη των αγίων 318 πατέρων, οι οποίοι έλαβαν μέρος στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο στην Νίκαια της Βιθυνίας το 325 μ.Χ. Η Σύνοδος αυτή είναι γνωστή για τους αγώνες των αγίων πατέρων εναντίον της φοβερής αιρέσεως του Αρείου, ο οποίος υποστήριζε ότι ο Ιησούς Χριστός είναι το πρώτο κτίσμα του Θεού. Οι άγιοι πατέρες καθοδηγήθηκαν από το Άγιο Πνεύμα και έδειξαν ότι ὁ Ιησούς Χριστός δεν είναι κτίσμα, αλλά γέννημα του Θεού Πατρός· δηλαδή αληθινός και τέλειος Θεός. Αυτήν την σωτήρια αλήθεια την διατύπωσαν στο Σύμβολο της Πίστεως με τις φράσεις: «τὸν ἐκ τοῦ Πατρὸς γεννηθέντα πρὸ πάντων τῶν αἰώνων... γεννηθέντα, οὐ ποιηθέντα, ὁμοοούσιον τῷ Πατρί...» και την άφησαν ανεκτίμητη κληρονομιά στην Εκκλησία.

Από το 787 μ.Χ. μέχρι σήμερα δεν έχει συγκληθεί Οικουμενική Σύνοδος. Αυτό συμβαίνει επειδή δεν έχουμε ανώτατο άρχοντα Αυτοκράτορα ή «Βασιλέα πιστόν εν Χριστώ» (από τον Ηράκλειο και έπειτα), διότι μόνον αυτός είχε την εξουσιοδότηση και το δικαίωμα να συγκαλεί Οικουμενικές Συνόδους. Άλλος λόγος είναι ότι εξαιτίας του Σχίσματος δεν μπορεί να προέλθει συνεννόηση μεταξύ των Εκκλησιών και ότι η Εκκλησία της Ρώμης που είναι η πρώτη τη τάξει Εκκλησία, έχει αποκοπεί από το Ορθόδοξο δόγμα. Επίσης μία πρόσθετη αιτία είναι ότι λόγω γεωστρατηγικών συμφερόντων θα είναι αδύνατη η ύπαρξη ομοφωνίας μεταξύ των Ιεραρχών για σημαντικά θέματα πίστεως, είτε αυτά είναι θεολογικά, είτε δογματικά, είτε διοικητικά.

Χρειάζεται απόταξη συμφερόντων και πνεύμα ενότητας για να λυθούν ζητήματα και προβλήματα που ταλανίζουν την Εκκλησία.

Θ.Χ.