ΓΙΑΤΙ Ο ΘΕΟΣ ΕΓΙΝΕ ΑΝΘΡΩΠΟΣ

Γράφει φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Μέσα στις ακοές των πολέμων, στο κλίμα της αποτρόπαιας τρομοκρατίας, στην αβεβαιότητα για την επόμενη μέρα, σε μία εποχή που οι αξίες και τα ιδανικά απαξιώνονται, που το ψέμα επικροτείται, που το ήθος αλλοτριώνεται, που έθνη, πολιτισμοί, ιδιοπροσωπίες και ανεξαρτησίες παραβιάζονται και καταπατούνται, θα ακουστεί και πάλι φέτος από την μακρινή Βηθλεέμ ο γλυκύς αντίλαλος της αγγελικής φωνής «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία». Μας αναγγέλει ότι ένας Σωτήρας γεννιέται. Γεννιέται μέσα σε μία φάτνη, όχι σε έπαυλη, όχι εν μέσω των επισήμων, αλλά εν μέσω των απλών ανθρώπων. Γεννιέται ταπεινά για να διδάξει την απλότητα και την ταπείνωση. Μας αναγγέλει ότι ο Υιός του Θεού γίνεται άνθρωπος! «Ὁ ἄσαρκος παίρνει σάρκα, ὁ Λόγος ἐνώνεται μὲ τὴν ὕλη, ὁ ἀόρατος γίνεται ὁρατός, ὁ ἄχρονος ἀποκτᾶ ἀρχή, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ γίνεται Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου» έκθαμβος μας λέει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Όμως γιατί ο Θεός γίνεται άνθρωπος; Γιατί γεννήθηκε ο Χριστός; Γιατί ήρθε στην γη; Ποιο είναι το μήνυμα και το νόημα της εορτής των Χριστουγέννων;
Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο για να τον έχει κοντά Του, να κοινωνεί μαζί του. Τον δημιούργησε από αγάπη γιατί ο ίδιος ο Θεός «ἀγάπη ἐστί». Και επειδή είναι αγάπη, μας έπλασε για να μας την μεταδώσει αυτήν την αγάπη, γιατί το να αγαπάς σημαίνει να μοιράζεσαι! Τον έπλασε λοιπόν «κατ΄ εἰκόνα» και «καθ΄ ὁμοίωσιν» δική Του. Κατ΄ εικόνα δηλαδή τον προικίζει με μυαλό, ελευθερία, βούληση, δυνατότητα επιλογής και καθ΄ ομοίωσιν του δίνει την προοπτική να Του μοιάσει και να ενωθεί μαζί Του. Ο άνθρωπος όμως με την αμαρτία των προπατόρων αμαύρωσε το κατ΄ εικόνα και διέκοψε την πορεία του προς το καθ΄ ομοίωσιν. Αυτήν την κατάσταση ήρθε να αναιρέσει ο Χριστός. Να αποκαταστήσει τα γνωρίσματα του Θεού στον άνθρωπο και να μπορέσουμε να γίνουμε και πάλι παιδιά του Θεού κατά χάριν. «Πῆρε τὸ σῶμα μου. Μοῦ προσφέρει τὸ Πνεῦμα Του. Μοῦ χαρίζει τὸν θησαυρὸ τῆς αἰώνιας ζωῆς παίρνοντας ἀλλὰ καὶ δίνοντὰς μου: παίρνει τὴν σάρκα μου γιὰ νὰ μὲ ἁγιάσει. Μοῦ δίνει τὸ Πνεῦμα Του γιὰ νὰ μὲ σώσει» σημειώνει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Πολύ ωραία απαντά στο ερώτημα «γιατί ο Θεός έγινε άνθρωπος» ο Άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός:
«Ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ἔγινε ἄνθρωπος, γιά νά χαρίσει ξανά στόν ἄνθρωπο, ἐκεῖνο γιά τό ὁποῖο τόν προόρισε. [...] Ἔγινε ἄνθρωπος γιά νά μᾶς ξαναδώσει τήν πρώτη εἰκόνα.
νά μᾶς διδάξει τήν ἐνάρετη ζωή.
νά μᾶς ἐλευθερώσει ἀπ’ τήν φθορά καί τόν θάνατο.
νά μᾶς ἐπαναφέρει σέ κοινωνία μαζί Του.
νά ἀνοίξει τό δρόμο τῆς δικῆς μας ἀνάστασης.
νά λύσει τά δεσμά τῆς κυριαρχίας τοῦ διαβόλου.
νά μᾶς γεμίσει κουράγιο.
νά μᾶς ἐκπαιδεύσει νά πολεμοῦμε τόν τύραννο, μέ τήν ὑπομονή καί τήν ταπείνωση».
Την απάντηση με μία φράση την δίνει ο Μέγας Αθανάσιος: «Ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ νὰ γίνουμε ἑμεῖς θεοί»! Ίσως ξενίζει σε πολλούς η φράση «για να γίνουμε εμείς θεοί». Και όμως, ο άνθρωπος στα αλήθεια γίνεται θεός. Κατά χάριν, όχι κατά φύσιν. Κατά φύσιν Θεός είναι μόνο ο Τριαδικός Θεός. Κατά χάριν θεός σημαίνει ότι με το να γίνει άνθρωπος ο Θεός, δημιούργησε μία γέφυρα που ενώνει Θεό και ανθρώπους. Έτσι, όταν κάποιος βαπτίζεται, λούζεται με την χάρη των ιερών Μυστηρίων, μεταλαμβάνει το Σώμα και το Αίμα του Χριστού και αξιοποιεί τις δυνάμεις του για να απελευθερωθεί από τα πάθη του, τις αδυναμίες και τον εγωισμό του και να εγκαταστήσει μέσα του την αγάπη, τότε ο άνθρωπος ενώνεται με τον Χριστό. Και, επειδή ο Χριστός είναι Θεός, η ένωση αυτή φέρνει τον άνθρωπο σε ένωση με τον Θεό. Έτσι, ο άνθρωπος γίνεται θεός κατά χάριν, αποκτά δηλαδή έντονα θεϊκά στοιχεία που τα διατηρεί αιώνια, χωρίς να πάψει όμως να είναι άνθρωπος.
Ο Χριστός με την Γέννηση Του μεταφύτευσε την Βασιλεία του Θεού στην γη, με την πρωτότυπη διδασκαλία Του έφερε μία ειρηνική επανάσταση στις καρδιές των ανθρώπων που τους μεταμόρφωσε εσωτερικά και άλλαξε όλα τα κοινωνικά δεδομένα, με την Σταύρωσή Του σήκωσε τις αμαρτίες των ανθρώπων και κατήργησε τον θάνατο, με την Ανάστασή Του έδωσε ζωή και νόημα στον άνθρωπο και την δυνατότητα της αθανασίας.
Εν τούτοις δεν οδηγήσαμε τα βήματά μας στο σπήλαιο της Βηθλεέμ, δεν θελήσαμε να γνωρίσουμε τον Χριστό, να Τον ακολουθήσουμε και να Του χαρίσουμε την εμπιστοσύνη μας. Και τα αποτελέσματα είναι εμφανή εδώ και 20 αιώνες: Πόλεμοι αδελφοκτόνοι, εκμετάλλευση του ανθρωπίνου προσώπου, πείνα, εξαθλίωση και ασθένειες για τους αδυνάτους, καταπάτηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, διαφθορά, σκάνδαλα, διάσπαση του ανθρωπίνου γένους, απουσία αγάπης, κυριαρχία συμφερόντων.
Η Γέννηση του Θεανθρώπου, σ΄ αυτήν την αβέβαιη και απάνθρωπη πραγματικότητα, μας γεμίζει με ελπίδα και μας αναγγέλει το μήνυμα ότι υπάρχει Σωτήρας και Αυτός είναι ο Ιησούς Χριστός. Μας δίνει το μήνυμα ότι δεν υπάρχουν αυτόκλητες σωτήρες ανάμεσα στους ανθρώπους που με πομπώδη λόγια και συνθήματα παραπλανούν. «Μὴ πεποίθατε ἐπ᾿ ἄρχοντας, ἐπὶ υἱοὺς ἀνθρώπων, οἷς οὐκ ἔστι σωτηρία» τονίζει ο Δαυίδ στον 102ο Ψαλμό. Γεννιέται για να μας ανοίξει τις προοπτικές και τις δυνατότητες της ζωής, για να μας ανορθώσει πνευματικά, να μας δώσει και πάλι την δυνατότητα να γίνουμε θεοί «κατά χάριν» και μετά να δώσει λύση στα εγκόσμια προβλήματά μας. Ο Σωτήρας, πρώτα απ΄ όλα, μας προκαλεί και μας εμπνέει να γίνουμε άνθρωποι. Να ανοιχθούμε στον άλλον, να δοθούμε στον άλλον, να αγαπήσουμε τον άλλον. Μας καλεί να αναθεωρήσουμε την πορεία μας και να επαναπροσδιορίσουμε τον σκοπό της ζωής μας.
Τα Χριστούγεννα δεν είναι μία γιορτή εμπορικού και καταναλωτικού χαρακτήρα που εξαντλείται σε δώρα, ευχετήριες κάρτες, διακοπές στα χιόνια και λαμπερά περιτυλίγματα. Η μεγάλη αυτή εορτή είναι επέτειος ζωής και χαράς για όλους μας και τον καθένα ξεχωριστά.
Τα δικά μας τα δώρα, μπορεί να μην είναι λιβάνι, χρυσός και σμύρνα όπως των Μάγων, όμως είναι η πίστη και η αγάπη μας σ΄ Αυτόν. Διότι η πίστη στον Σωτήρα σώζει και νοηματοδοτεί την ζωή μας, εξασφαλίζει την σχέση μας με τον Θεό και εγγυάται την αθανασία. Ο άνθρωπος που παραμένει μακριά από τον Θεό, δεν μπορεί να γευθεί τα δώρα της Βηθλεέμ! Εμείς δεν έχουμε, παρά να οδηγήσουμε τα βήματά μας στο σπήλαιο της Βηθλεέμ και να προσκυνήσουμε τον εκ Παρθένου τεχθέντα Κύριο. «Χριστὸς γεννᾶται, δοξάσατε».

Πηγές:

* Αγίου Γρηγορίου Θεολόγου, «Χριστὸς γεννᾶται»

* Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, «Εἰς τὸ γενέθλιον τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ»

* Μεγάλου Αθανασίου, «Περὶ τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Λόγου»

* Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού, «Διὰ τὶ ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ἐνηνθρώπησεν»

* Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, Μηνύματα επί τη εορτή των Χριστουγέννων 1998, 1999, 2001, 2002, 2007.

* Θεοδώρου Ρηγινιώτη, «Το άγνωστο μήνυμα των Χριστουγέννων».

Θ.Χ.

Η ΑΓΙΑ ΟΣΙΟΠΑΡΘΕΝΟΜΑΡΤΥΣ ΕΥΓΕΝΙΑ

Γράφει φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Την παραμονή των Χριστουγέννων εορτάζει μία Αγία εν πολλοίς άγνωστη. Η Αγία Οσιοπαρθενομάρτυς Ευγενία.
Η Αγία Ευγενία κατατάσσεται στην χορεία την Αγίων που υπήρξαν θύματα του διωγμού εναντίον των Χριστιανών. Και δεν μόνο η ίδια Αγία αλλά και η οικογένειά της! Έζησεστο δεύτερο μισό του 3ου αιώνα μ.Χ. και καταγόταν από ξακουστή και πλούσια οικογένεια της Ρώμης. Ο πατέρας της, ονόματι Φίλιππος, ήταν έπαρχος της πρωτεύουσας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η μητέρα της ονομάζονταν Κλαυδία και είχε επίσης δύο άλλα αδέλφια, τον Αβίτα και τον Σέργιο. Αργότερα, ο πατέρας της μετατέθηκε ως έπαρχος στην Αλεξάνδρεια, έχοντας υπό την διοίκησή του όλον τον λαό της Αιγύπτου.  Αν και ειδωλολάτρης, κυβερνούσε με δικαιοσύνη. Αγαπούσε τους καλούς και τιμωρούσε αυστηρά τους παρανόμους. Έδιωχνε από την επαρχία του όσοι ήταν μάντεις και Ιουδαίοι και εκτιμούσε τους Χριστιανούς για την σύνεσή τους.
Η Αγία Ευγενία διακρινόταν από πολλά χαρίσματα. Εκτός από την ασύγκριτη εξωτερική ομορφιά περιεκοσμείτο από ψυχική ευγένεια, οξυδέρκεια και σωφροσύνη. «Παρθενίας ὡραϊσμένη κάλλεσι καὶ ψυχικῆς εὐγενείας κεκοσμημένη τρόποις, μοναχικῆς πολιτείας θησαύρισμα καὶ σωφροσύνης ταμεῖον». Σπούδασε κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο και σε ηλικία μόλις 15 ετών, έμαθε άριστα την ελληνική και ρωμαϊκή φιλολογία. Όμως η ψυχή της δεν ήθελε θεωρίες, δεν ήθελε φιλοσοφικές δοξασίες, δεν ήθελε να μείνει μόνο εκεί. Ζητούσε κάτι παραπάνω. Και αυτό το ανακάλυψε όταν διάβασε τις Επιστολές του Αποστόλου Παύλου. Εντυπωσιάστηκε και συγκινήθηκε με την σοφία των λόγων του, διότι αυτές ενέπνεαν ζωή και ελπίδα.

Κάποιος Ρωμαίος αξιωματούχος, ονόματι Ακυλίνας, ήθελε να νυμφευθεί την Ευγενία. Την ζήτησε από τον πατέρα της και ο Φίλιππος το ανέφερε στην κόρη του. Τότε η Ευγενία αρνήθηκε λέγοντας ότι θέλει να παραμείνει παρθένος και να αφοσιωθεί στην μάθηση. Πράγματι η Αγία Ευγενία συνεχώς εντρυφούσε σε χριστιανικά βιβλία. Κάποια νύχτα ντύθηκε ανδρικά και έφυγε σε άλλη πόλη. Εκεί κατηχήθηκε, βαπτίσθηκε χριστιανή και έλαβε συγχρόνως το μοναχικό σχήμα.

Μετά από χρόνια, επέστρεψε στο σπίτι της και η αναγνώριση από τους γονείς της έγινε μέσα σε δάκρυα και ανέκφραστη χαρά. Δεν πέρασε πολύς καιρός και όλοι στο σπίτι της Ευγενίας δέχθηκαν τον Χριστιανισμό και μάλιστα ο πατέρας της επίσκοπος της Αλεξανδρείας! Από μίσος τότε οι ειδωλολάτρες τραυμάτισαν θανάσιμα τον πατέρα της. Και όταν η Ευγενία επέστρεψε στη Ρώμη, επειδή δεν θυσίαζε στα είδωλα, την αποκεφάλισαν, τερματίζοντας έτσι ένδοξα «τὸν καλὸν ἀγῶνα τῆς πίστεως», μαζί με την επίγεια ζωή της.

Η Αγία Ευγενία πρώτα απ΄ όλα μας καθοδηγεί στο βρέφος Ιησού. Η ζωή και το μαρτύριό της είναι σαν ένα άλλο φωτεινό αστέρι που μας δείχνει τον δρόμο για το Σπήλαιο της Βηθλεέμ. Η Αγία εμπνέει και διδάσκει. Εμπνέει τα παιδιά να ανακαλύψουν την ελπίδα και την ζωή μέσα από το Ιερό Ευαγγέλιο. Διδάσκει τους εγγάμους να δημιουργούν οικογένειες πάνω σε υγιή θεμέλια και να τις μεταμορφώνουν σε κατ΄ οίκον Εκκλησίες. Αποτελεί υπόδειγμα για τους μονάχους και τους σταθεροποιεί στον αγώνα τους. Στην Αγία Ευγενία ταιριάζει απόλυτα ο αποστολικός λόγος: «τὸν καλὸν ἀγῶνα ἠγώνισμαι, τὸν δρόμον τετέλεκα, τὴν πίστιν τετήρηκα». Αμήν.

Θ.Χ.

Η ΑΓΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Η ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑ

Γράφει φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Η Εκκλησία, κάθε χρόνο στις 22 Δεκεμβρίου, τιμά και εορτάζει την μνήμη της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας.

Η Αγία Αναστασία καταγόταν από την Ρώμη. Ο πατέρας της, ονόματι Πραιτεξτάτος, ήταν Ρωμαίος πατρίκιος. Οι Πατρίκιοι, κατά την ρωμαϊκή εποχή, αποτελούσαν την ανώτερη κοινωνική τάξη της Ρώμης κατέχοντας πολλά προνόμια και όλα τα στρατιωτικά και πολιτικά αξιώματα της Ρωμαϊκής Πολιτείας. Η Αναστασία έλαβε σπουδαία μόρφωση, αλλά οι σπουδές της δεν την γέμισαν πνευματικά και γνωστικά. Επιζητούσε την άνωθεν σπουδή, μία ανώτερη μόρφωση που δεν προέρχεται απ΄ αυτόν τον κόσμο αλλά κατοικεί σε κάθε κάθε άνθρωπο που έχει καθαρή καρδιά, ταπείνωση και ζήλο. Και έτσι ανακάλυψε την σοφία και την πληρότητα από τα λόγια του Χριστού, από το Ιερό Ευαγγέλιο. Κατηχήθηκε κρυφά και βαπτίστηκε Χριστιανή. Εν τω μεταξύ, είχε παντρευτεί σε νεαρή ηλικία τον Ποπλίωνα, έναν άρχοντα των Ρωμαίων, φανατικό ειδωλολάτρη και συμφεροντολόγο άνθρωπο. Την έκλεισε στο σπίτι και δεν της επέτρεπε καμία επαφή με τον έξω κόσμο. Σε μία αποστολή όμως στην Περσία ο Ποπλίων πέθανε και η Αγία ήταν και πάλι ελεύθερη.

Η Αναστασία διακρίνονταν για τρία πράγματα: εσωτερικά για το άμεμπτο ήθος και την σωφροσύνη της και εξωτερικά για την ομορφιά του σώματός της. Η ομορφιά της δεν στάθηκε εμπόδιο. Μπορούσε γι΄ αυτήν να καυχηθεί, να χρησιμοποιήσει το αδύνατον δυνατόν για να επιδειχθεί και να αρέσει στους ανθρώπους. Αλλά όχι, αυτή ήθελε να γίνει αρεστή στον Θεό. Άφησε την χλιδή του πατέρα της και εγκλωβίστηκε στα πλούτη του άνδρα της. Αλλά αυτή, ποθούσε το «πλουτεῖν εἰς Θεόν». Το ήθος της Αγίας Αναστασίας φαίνεται από την έμπρακτη αλληλεγγύη και συμπαράστασή της μ΄ ένα χέρι βοηθείας ή ένα λόγο παρηγοριάς σ΄ όσους είχαν ανάγκη, με την διανομή τροφής και χρημάτων στους φυλακισμένους! Υπήρξε πραγματικά η προστάτισσα των φυλακισμένων. Ενδεδυμένη απλά, με μία υπηρέτρια, γύριζε όλες τις φυλακές και περιέθαλπε τους χριστιανούς που υπέφεραν για την πίστη του Χριστού. Τους βοηθούσε οικονομικά αλλά και προσωπικά τους περιποιόταν, τους έπλενε και τους έδενε τα τραύματά τους που τους προκαλούσαν οι δήμιοι επειδή ωμολογούσαν τον Χριστό. Έκανε έργο τον λόγο του Κυρίου: «ἐν φυλακῇ ἡμήν, καὶ ἤλθετε πρὸς μέ». 

«Γυναῖκα ἀνδρείαν τίς εὑρήσει;» Όμως η Αγία Αναστασία και όλες οι Αγίες γυναίκες Μάρτυρες αναδείχθηκαν «τιμιωτέραι λίθων πολυτελῶν». Διότι με τον θάνατό τους νέκρωσαν το ψέμα, πάτησαν τον θάνατο και τον διάβολο και αποτελούν ζωντανά παραδείγματα Χριστού και αποδείξεις της Αναστάσεώς Του. Η Αγία Αναστασία με το μαρτύριό της έδειξε πόσο ανδρεία και γενναία είναι μία γυναίκα όταν ο δειλός άνδρας της την βασανίζει και πόσο αληθινός είναι ο λόγος του Θεού για να υπομείνει όλα τα βασανιστήρια και τις κακουχίες με τόση καρτερικότητα, πίστη και υπομονή. Με τον θάνατό της απέδειξε ότι αυτή ζει πραγματικά, διότι είχε μέσα της, βίωνε την πηγή και το πρότυπο της ζωής, τον Χριστό! Αυτή κέρδισε την αιώνια ζωή με το στεφάνι του μαρτυρίου. Ούτε τα βασανιστήρια του Διοκλητιανού, ούτε η τελειωτική πυρά που διέταξε και ρίφθηκε η Αγία δεν στάθηκαν αφορμή για φόβο και υπαναχώρηση διότι είναι ασύγκριτα μεγαλύτερος και φλογερότερος ο πόθος να συναντήσεις και να ενωθείς με τον Θεό. Οι πραγματικοί νεκροί ήταν οι βασανιστές της που ζούσαν στην πλάνη και στο σκοτάδι.

Από το 290 μ.Χ. μέχρι σήμερα έχουν περάσει 1.725 χρόνια! Η Αγία μέχρι σήμερα ζει, πρεσβεύει, προχέει την παρά Χριστού χάρη της να προστατεύει και να φυλάγει τους πιστούς από διάφορες φαρμακείες και δηλητηριάσεις, γι΄ αυτό και πήρε τον τίτλο της «Φαρμακολυτρίας». Στην σημερινή απάνθρωπη εποχή οι Άγιοι αποτελούν οξυγόνο και πρότυπο, ιδίως για τους νέους που αναζητούν κάτι καλύτερο, κάτι με προοπτική, κάτι σίγουρο, κάτι που δεν θα τους προδώσει. Η Αγία Αναστασία, σ΄ όσους έχουν πρόθεση να ακούσουν και καθαρή καρδιά, θα πει σ΄ αυτά τα νέα παιδιά, ιδίως των πλουσίων οικογενειών, όπως και απ΄ αυτές καταγόταν και η ίδια: «Μπορείς να εγκαταλείψεις τα πλούτη σου ή τουλάχιστον μέσω αυτών να βοηθήσεις τον συνάνθρωπό σου, όχι για την υστεροφημία σου αλλά από αγάπη; Πολύ ωραίες οι σπουδές σου και αξιέπαινη η μόρφωσή σου αλλά μήπως πρέπει να εντρυφηθείς και στην κατά Θεόν καλλιέργεια, στο ήθος και την σωφροσύνη, στην υπομονή και στην ταπείνωση. Αυτά θα σου δώσουν ελπίδα, αυτά θα σε γεμίσουν, αυτά θα σε ολοκληρώσουν». Ας ακούσουμε την Αγία Αναστασία, με τις πρεσβείες της οποίας ο Θεός να μας ελεήσει. Αμήν. 

Θ.Χ.

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ

Γράφει ο Θεόδωρος Χατζηευστρατίου, φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

    Πίσω από τα ονόματα «Αδάμ» και «Εύα» κρύβεται μία ολόκληρη πραγματικότητα, μία ολόκληρη θεολογία. Το όνομα «Αδάμ» σημαίνει χωμάτινος και συλλογικός. Υποδηλώνει το υλικό προέλευσης του ανθρώπου και ταυτόχρονα ότι άνθρωπος σημαίνει συνάνθρωπος. Ότι ο άνθρωπος συνυπάρχει, συναναστρέφεται, συνδιαλέγεται, συμβιώνει. Το όνομα «Εύα» σημαίνει Ζωή «ὅτι αὕτη μήτηρ πάντων τῶν ζώντων». Η γυναίκα, με την τεκνοποιία και την τεκνοτροφία γίνεται συνδημιουργός του Θεού και έτσι είναι αυτή που ζωογονεί την κοινωνία και την ανθρωπότητα.

    Συντροφικότητα, αλληλοσυμπλήρωση, συνύπαρξη, δόσιμο στον άλλον είναι βαθύτερες ανάγκες του ανθρώπου. Και αυτές είναι έμφυτες επειδή ο άνδρας από μόνος του και η γυναίκα από μόνη της είναι "μισά" όντα που αποζητούν να καλύψουν αυτές τις ουσιαστικές ανάγκες μεταξύ τους.

    Ακούμε για το «σύμφωνο συμβίωσης» και για την νομική κάλυψη ομοφυλόφιλων ζευγαριών. Πως είναι δυνατόν η θεόσδοτη χαρά να δίνεσαι στον άλλον, να μοιράζεσαι με τον άλλον, να γεμίζεσαι από τον άλλον, να καταπολεμάς το εγώ σου για χάρη του άλλου, του ΕΜΕΙΣ, ακόμα και να θυσιάζεσαι για τον άλλον να την ισοπεδώνουμε με τις παρά φύσιν σεξουαλικές προτιμήσεις και τα προσωπικά βίτσια του καθενός; Και αιτία γέννησης αυτού του πάρα φύσιν πάθους είναι η απομάκρυνση του ανθρώπου από τον Θεό και η αστοχία του να φθάσει στον προορισμό του.

    Όλοι αυτοί που προωθούν την ομοφυλοφιλία αποσκοπούν στον ολοκληρωτισμό των κρατών και των κοινωνιών και στην διάβρωση της οικογένειας, επειδή είναι το ζωοποιό κύτταρο συγκρότησης και παιδείας των ανθρώπων και διαιώνισης του γένους. Επίσης, παραγκωνίζεται η Δημοκρατία η οποία προάγει την αλληλοπεριχώρηση και την αλληλοσυμπλήρωση προσώπων και φύλων. Τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια δεν στηρίζονται σ΄ αυτές τις έμφυτες ανθρώπινες ανάγκες αλλά στις ατομικές προτιμήσεις όπως και αν προήλθαν αυτές. Η διαφορετικότητα δεν έγκειται στον σεξουαλικό προσανατολισμό του ανθρώπου. Αυτός είναι εξαρχής τοποθετημένος ως δώρο από τον Θεό και αφορά τα δύο φυλά αποκλειστικώς μεταξύ τους. Νομιμοποιώντας την συμβίωση δύο ομοφυλοφίλων ως "ζευγάρι" ανοίγουμε την πόρτα για χιλιάδες άλλα προβλήματα. Η υιοθεσία παιδιών θα τεθεί επί τάπητος, άλλα πρόσωπα (στην ουσία ακόμη άτομα) με παρά φύσιν προτιμήσεις (π.χ. κτηνοβάτες, κοπρολάγνοι, αυνανιζόμενοι κλπ) θα ζητούν παραχωρήσεις. Ή θα περιφρουρήσουμε την κοινωνία μας, την πίστη μας, τον θεσμό της οικογένειας, την Δημοκρατία μας ή θα τα ισοπεδώσουμε όλα στον βωμό της δήθεν προόδου και της ψευδοδιαφορετικότητας.

    Ο Ορθόδοξος Χριστιανός καλείται να δώσει την μαρτυρία Χριστού στους ομοφυλόφιλους. Όχι με ύβρεις, όχι με αποκλεισμούς αλλά με αγάπη και διάκριση. Να τονίσει τόσο με τον λόγο του αλλά κυρίως με την πράξη, την συμπεριφορά και την ζωή του ότι πολεμά τα πάθη του, τις αδυναμίες του, τις φοβίες του, τον κακό του εαυτό και να δίνει το παράδειγμα της μετανοίας, δηλαδή της αλλαγής τρόπου σκέψης και ζωής, της αλλαγής σελίδας! Όποιος σέβεται πραγματικά το ανθρώπινο πρόσωπο δεν το αφήνει στο ψέμα, να ευτελίζεται, να υποβιβάζεται, αλλά του στέκεται δίπλα με αγάπη και διάκριση, πραγματικό ενδιαφέρον, ότι αυτός είναι αδελφός μου και θέλω να σωθεί!

Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΩΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Γράφει φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Η διδασκαλία του Χριστού αποτελεί το ουσιαστικό μήνυμα ζωής. Κατακρημνίζει τις τυπολατρικές αντιλήψεις, τον ρατσισμό, τα προσωπεία, το ψέμα. Κατακεραυνώνει την σεμνοτυφία, την μισαλλοδοξία και αυτούς που βάζουν συνανθρώπους τους στο περιθώριο. Αγκαλιάζει και τον τελώνη και την πόρνη και υψώνει τον ψαρά και τον βιοπαλαιστή ως εργάτη του Ευαγγελίου Του. Απελευθερώνει τον άνθρωπο από τα δεσμά της αμαρτίας και των παθών όπως πολύ ωραία το προτύπωσε ο Πλάτων στην αλληγορία του σπηλαίου στην "Πολιτεία". Νοηματοδοτεί εκ νέου την έννοια της ελευθερίας. ολοκληρώνει τον άνθρωπο με τα συστατικά της αγάπης, της χαράς, του ανοίγματος και της συνάντησης με τον άλλον και του ανοίγει και πάλι δρόμο ελπίδας και σωτηρίας: την θέωση.

Την εποχή του Χριστού η γυναίκα στην ρωμαϊκή και ιουδαϊκή κοινωνία ήταν κατώτερη από πράγμα! Οι άνθρωποι τοποθετούνταν πολύ εύκολα στο περιθώριο. Η αμαρτία θεωρείτο ως αιτία κάθε ασθένειας και αρρώστιας. Η δουλεία ήταν μία φυσική κατάσταση και ιδιαιτέρως διαδεδομένη. Η τυπολατρία, ο φαρισαϊσμός, ο κομπασμός του ιουδαϊκού ιερατείου ήταν η πραγματική πίστη των Ιουδαίων. Μία πίστη που εξέπεσε σε θρησκεία και ειδωλολατρεία. Και έρχεται ο Χριστός βλέποντας τους δήθεν ευσεβείς και λέει «Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι ὑποκριταί». Κατακεραυνώνει το ψέμα, τον τύπο, την ασέβεια, την υποκρισία, γκρεμίζει τα προσωπεία και προβάλλει την καρδιά και την πίστη. Βλέποντας την πόρνη λέει: «ὁ ἀναμάρτητος ὑμῶν πρῶτος βαλέτω λίθον ἐπ' αὐτήν». Διαβλέπει στην Σαμαρείτιδα στην πραγματική δίψα της ψυχής, της δίνει «τό ὕδωρ τό ζῶν», δεν ξεδιψά, το παρέχει μάλιστα και σ΄ άλλους και γίνεται η Αγία Μάρτυς Φωτεινή. Ο Απόστολος Παύλος λέει στους Γαλάτες: «οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ». Ο Χριστός εκμηδενίζει τον εθνοφυλετισμό και διακηρύσσει την οντολογική ισότητα μεταξύ όλων των εθνών. Δεν αρνείται το Έθνος ή την Πατρίδα΄ ούτε αίρει τις επί μέρους Πατρίδες και τις εθνικές διαφορετικότητες και παραδόσεις. Ο Χριστός καταργεί την δουλεία με την διδασκαλία Του «οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος». Με το πάθος και την Ανάστασή Του κάνει το άβουλο στην μάζα και επιρρεπές στην αμαρτία και τον θάνατο άτομο, πρόσωπο! Δηλαδή προσωπικότητα με βούληση, ελευθερία, πραγματική δυνατότητα επιλογής, πνευματική διαύγεια νοός και διάκριση. Του αποκαθιστά το κατ΄ εικόνα, το κατά φύσιν και του δίνει την δυνατότητα για το καθ΄ ομοίωσιν, το υπέρ φύσιν. Οποιαδήποτε κοινωνική διαφορά και κοινωνιολογική κατάσταση αίρεται και σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί εμπόδιο για την είσοδο του ανθρώπου στην Βασιλεία του Θεού. Ο Χριστός επιφέρει την ισοτιμία μεταξύ των δύο φύλων. Η ισοτιμία του άνδρα και της γυναίκας είναι καρπός του «οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ». Η γυναίκα δεν είναι αντικείμενο, ούτε πράγμα. Είναι κατ΄ εικόνα πλάσμα του Θεού και ισότιμη με τον άνδρα. Στο πρόσωπο της γυναίκας  ο Θεός γίνεται άνθρωπος για να λύσει την προμητορική αμαρτία της Εύας και να την ανυψώσει στην θέση που της αξίζει. Και καταλήγει ο Απόστολος Παύλος: «πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ». Ένα είμαστε όλοι «ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ». Και αυτό πραγματοποιείται με το μυστήριο της Εκκλησίας που φανέρωσε ο Χριστός στην γη «Οὕτως οἱ πολλοὶ ἓν σῶμα ἐσμὲν ἐν Χριστῷ». Γιατί αυτό είναι η Εκκλησία: «σῶμα Χριστοῦ» και «κοινωνία πρὸς τελείωσιν».

Η διδασκαλία του Χριστού έφερε μία ειρηνική, μη βίαιη επανάσταση στον κόσμο. Μία επανάσταση που δεν στηρίζεται στο αίμα, στον πόνο, στο ξεριζωμό, στο δάκρυ, στο συμφέρον για να "αλλάξει" επιφανειακά και εξωτερικά τον κόσμο αλλά μία επανάσταση που βασίζεται στην αγάπη, στην μετάνοια, στην προοπτική της "όντως ζωής" για να μεταμορφώσει εσωτερικά τον άνθρωπο. Η ηθική του Χριστιανισμού δεν είναι πουριτανική. Είναι ελεύθερη ηθική βασισμένη πάνω σε υγιείς βάσεις.

Μακάρι και εμείς να κατανοήσουμε ότι με το Βάπτισμά μας πέθανε ο παλιός αμαρτωλός εαυτός μας, αποκαταστάθηκε το κατ΄ εικόνα, ντυθήκαμε πραγματικά τον Χριστό, είμαστε τέκνα και μέλη της Εκκλησίας και μπορούμε να κληρονομήσουμε την Βασιλεία του Θεού και να θεωθούμε. Η ενθύμηση αυτή να μας αποτρέπει από παρεκτροπές και αμαρτωλές επιθυμίες. Να επιζητούμε το θαβώριο φως και να προσευχόμαστε για να αλλοιωθούμε με την «καλήν ἀλλοίωσιν» και να κάνουμε ανάγκη την προσέλευση μας στο κοινό Ποτήριο «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, εἰς συγχώρησιν πλημμελημάτων, εἰς Πνεύματος Ἁγίου κοινωνίαν, εἰς βασιλείας οὐρανῶν κληρονομίαν, εἰς παρρησίαν τὴν πρὸς σέ, μὴ εἰς κρῖμα ἢ εἰς κατάκριμα». Ας αντιληφθούμε πόσο τυχεροί είμαστε που είμαστε Ορθόδοξοι Χριστιανοί!

Θ.Χ.

Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

Γράφει φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

«Ἅγιοι γίνεσθε ὅτι ἐγὼ Ἅγιος εἰμί». «Να Αγωνιστείτε να γίνετε άγιοι όπως είμαι Άγιος εγώ που σας έπλασα» Αυτή η φράση του Χριστού απαντά στην ερώτηση «Ποιος είναι ο σκοπός και προορισμός της ζωής μας». Σκοπός της ζωής μας είναι το «καθ΄ ομοίωσιν» ή η θέωση. Δηλαδή να φθάσουμε και να ενωθούμε κατά χάριν με τον δημιουργό μας Θεό. Με αφορμή την ιερή μνήμη του Αγίου Δημητρίου στις 26 Οκτωβρίου, θα σταθούμε κατ΄ αρχήν σε δύο λέξεις: «Άγιος» και «Μάρτυρας». Οι «Άγιοι» δεν είναι κάτι διαφορετικό από εμάς, ούτε ήρθαν από άλλο πλανήτη. Είχαν και αυτοί πάθη και αδυναμίες αλλά προσπάθησαν αυτή την κακή πλευρά του εαυτού τους να την νικήσουν, να καλλιεργούν τις αρετές και να αγαπούν τους συνανθρώπους τους χωρίς διακρίσεις και καχυποψία΄ αυτό λέγεται άσκηση. Όχι απλά, πίστευαν στον Θεό και αφοσιώνονταν στο θέλημά Του αλλά είχαν ταυτίσει την δική τους θέληση με την βούληση του Θεού. Άγιος, λοιπόν, είναι ο άνθρωπος του Θεού. Έτσι ξεχώρισαν από τους συνανθρώπους τους για την προσωπικότητά τους και την πίστη τους και σήμερα αποτελούν πνευματικά πρότυπα για τους Χριστιανούς κάθε εποχής, ιδιαιτέρως για μας τους Χριστιανούς του 21ου αιώνα. «Μάρτυρας» είναι αυτός που πιστεύει στον Θεό μ΄ όλη του την καρδιά, δεν φοβάται τον θάνατο και γι΄ αυτήν του την πίστη μαρτυρεί, θανατώνεται και παραδίδει την ψυχή του στον Κύριο του Χριστό.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά και εορτάζει πραγματικά πρόσωπα και αληθινά γεγονότα. Πραγματικό πρόσωπο ο Άγιος Δημήτριος και αληθινό γεγονός το σκληρό του μαρτύριο. Ο Άγιος Δημήτριος ζούσε στα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας –πριν 1.700 χρόνια περίπου, τότε που, όσοι ήταν Χριστιανοί βασανίζονταν και θανατώνονταν με σκληρό τρόπο. Ο Δημήτριος καταγόταν από την Θεσσαλονίκη και είχε λάβει την χριστιανική παιδεία από τους γονείς του. Έγινε στρατιωτικός και μάλιστα ήταν Δούκας της Θεσσαλονίκης και Στρατηγός όλης της Θεσσαλονίκης.

Εκείνα τα χρόνια, διοικητής του Θέματος της Ιλλυρίας ήταν ο Γαλέριος. Όταν ο Γαλέριος πήγε στην Θεσσαλονίκη και έμαθε πως ο Δημήτριος είναι Χριστιανός, τον συνέλαβε και τον έκλεισε στην φυλακή. Ο Γαλέριος είχε μαζί του έναν μεγαλόσωμο και δυνατό αθλητή που τον έλεγαν Λυαίο. Αυτός ο αθλητής, ο Λυαίος, προκαλούσε τους Θεσσαλονικείς, με καυχησιές και βρισιές, αν τολμούσε να έρθει κάποιος στο στάδιο και να παλέψει μαζί του.

Ένας χριστιανός νέος τότε, που τον έλεγαν Νέστορα, πήγε και βρήκε τον Άγιο Δημήτριο και του είπε: «Δούλε του Θεού, θέλω να παλέψω με τον Λυαίο. Παρακάλεσε λοιπόν για μένα στον Κύριο». Τότε ο Άγιος Δημήτριος σφράγισε τον Νέστορα στο μέτωπο και του είπε: «Και τον Λυαίο θα νικήσεις και για τον Χριστό θα μαρτυρήσεις». Ο Νέστορας παίρνοντας μέσα του θάρρος και δύναμη από τα λόγια του Αγίου Δημητρίου, πήδησε στο στάδιο και πάλεψε με τον Λυαίο. Τον νίκησε και τον σκότωσε και μαζί του ταπείνωσε και την καύχηση του Γαλερίου, που υπερηφανευόταν για τον Λυαίο.

Ο Γαλέριος ντροπιάστηκε όσο και λυπήθηκε, αλλά και ωργίσθηκε, όταν έμαθε πως ο Άγιος Δημήτριος ενθάρρυνε τον Νέστορα. Έστειλε λοιπόν στρατιώτες και τους πρόσταξε να τρυπήσουν με λόγχες τον Άγιο μέσα στην φυλακή, γιατί αυτός ήταν η αιτία να νικηθεί και να σκοτωθεί ο Λυαίος. Οι στρατιώτες αυτό έκαναν σύμφωνα με την προσταγή που πήραν από τον Γαλέριο. Τρύπησαν με τις λόγχες τους το άγιο σώμα του Δημητρίου και έτσι μαρτύρησε και παρέδωσε την αγία ψυχή του στα χέρια του Θεού. Ύστερα, με προσταγή πάλι του αυτοκράτορα, αποκεφαλίστηκε και ο Άγιος Νέστορας και προστέθηκε στον κατάλογο των αγίων μαρτύρων της πίστεως και η Εκκλησία εορτάζει την ιερή μνήμη του στις 27 Οκτωβρίου.

Με τέτοιον τρόπο λοιπόν τελειώθηκε ο Άγιος Δημήτριος και στον τόπο όπου μαρτύρησε και τάφηκε οι Χριστιανοί έκτισαν ένα μεγάλο και περίκαλο ναό προς τιμήν του, που ως τώρα στολίζει την πόλη της Θεσσαλονίκης. Το ιερό λείψανο, το σώμα του δηλαδή, βρίσκεται στον Ναό και μυροβλύζει! Το σώμα του ανθρώπου είναι «ναός του Αγίου Πνεύματος», δηλαδή κατοικεί μέσα στο σώμα μας το Άγιο Πνεύμα, όσο βέβαια προσπαθούμε να μην το μολύνουμε οικιοθελώς με αμαρτίες και πάθη και να το διατηρούμε καθαρό. «Το κάθε σώμα Αγίου δεν κρατά την χάρη του μόνο για τον εαυτό του, αλλά την εξαποστέλλει σε μεγάλη απόσταση» λέει ο ιερός Χρυσόστομος. Προσκυνούμε τα λείψανα των Αγίων γιατί είναι το λιμάνι και η ασφαλής παρηγοριά στις δοκιμασίες που μας βρίσκουν πάντα. Για να πάρουμε χάρη από την χάρη τους και δύναμη από την δύναμή τους. Για να ξεφύγουμε από τις γήινες έννοιες που μας περικυκλώνουν. Για να δοξάσουμε τον Θεό για τα όσα θαυμαστά επιτελεί αφού βλέπουμε μπροστά ένα σώμα που δεν εφθάρη από τα χρόνια. Για να τιμήσουμε τον άνθρωπο που με τον αγώνα του έφθασε στον Θεό, εν προκειμένω τον Άγιο Δημήτριο.

«Μνήμη Αγίου, μίμησις Αγίου» έλεγε ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Δηλαδή η μνήμη ενός Αγίου πρέπει να μας προτρέπει να τον θυμόμαστε. Να θυμόμαστε την ζωή του, τις αρετές του, την γενναιότητα του και έτσι να παίρνουμε θάρρος στο ταξίδι της δικής μας ζωής. Να διαβάζουμε τους βίους των Αγίων ώστε να τους μιμηθούμε και να ακολουθήσουμε το παράδειγμά τους, τις αρετές τους και την συμπεριφορά τους. «Να μάθουμε για την υπομονή του ενός, την σωφροσύνη του άλλου, για το μαρτύριο του τρίτου και για την μεγάλη αρετή του καθενός καθώς και για τον τρόπο με τον οποίο ο κάθε Άγιος διέπρεψε και έγινε ξακουστός». Τα λόγια των Αγίων, οι διδασκαλίες τους, οι συμβουλές τους αλλά και όλη η συμπεριφορά θα μπορούσε να μας γίνει ένα «μάθημα ευσεβούς ζωής». Τα λόγια τους είναι λόγια ζωής, λόγια που βγαίνουν από την καρδιά τους με σκοπό να μας παιδαγωγήσουν και να μας οδηγήσουν στον δρόμο της αληθινής ζωής και της σωτηρίας. Έτσι και ο Άγιος Δημήτριος μας διδάσκει με την ζωή και με το παράδειγμά του.
- Ο Άγιος Δημήτριος γιατί είναι πρότυπο;
- Γιατί δεν υπολόγισε τις στρατιωτικές τιμές και δόξες που μπροστά στον Θεό είναι ασήμαντες. Κατάλαβε ότι αυτά δεν έχουν καμία αξία, ούτε θα του εξασφαλίσουν την θέση του κοντά στον Θεό. Δεν δείλιασε μπροστά στον θάνατο αλλά ομολόγησε την πίστη Του και θανατώθηκε για τον Χριστό. Για τον Χριστό αξία έχουν οι καρδιές και όχι οι τιμές. Η καρδιά εξάλλου θα παραμείνει αιωνίως, ενώ οι τιμές αυτές είναι προσωρινές και γήινες.

Η αγιότητα στην οποία μας καλεί ο Χριστός δεν είναι μία ουτοπία, ούτε ένα άπιαστο όνειρο. Είναι εντρύφηση στα θεία λόγια του Χριστού, είναι έμπρακτη εφαρμογή του Ευαγγελίου στην καθημερινότητά μας, είναι ταύτιση της βούλησής μας με το θείο θέλημα. Η αγιότητα κατακτάται με τον προσωπικό μας πνευματικό αγώνα. βιώνεται με την πίστη και την αγάπη και επισφραγίζεται με την απόκτηση του Αγίου Πνεύματος. Για να αποδεχθώ την πρόσκληση που απευθύνει σ΄ όλους μας ο Χριστός πρέπει να πάρω την απόφαση και το ρίσκο. Γιατί ο δρόμος για να φθάσεις στον Θεό είναι δύσκολος, γεμάτος δοκιμασίες, θλίψεις και στενοχώριες. Δεν κλονιζόμαστε όμως, ούτε λιποτακτούμε γιατί έχουμε συμπαραστάτη και βοηθό, πρεσβευτή και καθοδηγητή σ΄ αυτόν τον αγώνα τον Άγιο Δημήτριο και όλους τους Αγίους. Με τις πρεσβείες τους, ο Χριστός να μας δίνει υγεία, προκοπή και θάρρος και να μας καθοδηγεί στον ουρανοδρόμο ατραπό της πίστης, της αληθινής ζωής και της σωτηρίας. Αμήν.

Θ.Χ.

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΘΕΟΠΑΤΟΡΕΣ ΙΩΑΚΕΙΜ & ΑΝΝΑ

Γράφει φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Η εορτή των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης είναι μία εορτή που δίνει το μήνυμα της ελπίδας, της πίστης, της ολοκληρωτικής αφοσίωσης στον Θεό και της αγάπης. Θεοπάτορες σημαίνει ότι ήταν οι κατά σάρκα προπάτορες του Χριστού, παππούς και γιαγιά αντίστοιχα.

Ο Άγιος Ιωακείμ γεννήθηκε γύρω στο 85 π.Χ. στην Γαλιλαία, καθώς γενέτειρα της Παναγίας ήταν η μεγαλύτερη και σπουδαιότερη ελληνική πόλη της Γαλιλαίας, η Σέπφωρις, σύμφωνα με την Παράδοση και τον Άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό. Ήταν υιός του Ελιακείμ από την φυλή του Ιούδα και απόγονος του Προφητάνακτος Δαβίδ. Το όνομά του σημαίνει στα εβραϊκά «ο ανυψωθείς από το Θεό». Ήταν πλούσιος άνθρωπος και πολύ πιστός στον Θεό. Ένα μέρος της περιουσίας του το χάριζε στους φτωχούς, όπως επίσης, έκανε πολλές δωρεές στους Ιερείς και τον Ναό του Σολομώντος που ήταν το κέντρο της ιουδαϊκής λατρείας. Νυμφεύτηκε την Άννα, θυγατέρα του Ιερέως Ματθάν από την ιερατική φυλή του Λευΐ και της Μαρίας από την φυλή του Ιούδα.

Η Άγια Άννα γεννήθηκε γύρω στο 74 π.Χ. Είχε δύο αδελφές, την Μαρία, μητέρα της Σαλώμης, την Σοβή, μητέρα της Ελισάβετ, η οποία γέννησε τον Ιωάννη τον Πρόδρομο και έναν αδελφό, τον Ιακώβ ή Ηλί, πατέρα του Μνήστορος Ιωσήφ. Το όνομά της σημαίνει στα εβραϊκά «χάρις, εύνοια».
Οι Άγιοι Θεοπάτορες ιδιώτευαν και κατοικούσαν στην Ιερουσαλήμ σε δική τους πολυτελή έπαυλη, κοντά στη δεξαμενή Βηθεσδά. Ζούσαν σύμφωνα με τον Νόμο του Θεού. Ήταν ευσεβείς και δίκαιοι. Αφιερώνονταν στην προσευχή και στην νηστεία, αναλίσκονταν στα έργα φιλανθρωπίας, κοσμούνταν από θείες αρετές. Ο βίος τους διακρινόταν από ταπείνωση και φόβο Θεού. Όμως η μεγάλη τους στεναχώρια ήταν η ατεκνία τους. Η Αγία Άννα ήταν στείρα και προχωρημένης ηλικίας. Για εκείνη την εποχή η ατεκνία για ένα ζευγάρι θεωρείτο όνειδος και κακό, όπως ο πόνος και θάνατος, καθώς πίστευαν πως αντέβαινε στην ευχή του Θεού «αὐξάνεσθε καὶ πληθύνεσθε» και επέσυρε την οργή Του. Ανήκαν και οι δύο στην φυλή του Ιούδα, από την οποία, σύμφωνα με τους προφήτες θα προερχόταν ο Μεσσίας. Ανήκαν επίσης αμφότεροι στην μικρή μερίδα των ευσεβών Ιουδαίων, οι οποίοι περίμεναν με αδημονία και πίστη την έλευσή Του και εύχονταν να κατάγεται από την γενιά τους. Έτσι, τους στεναχωρούσε αφάνταστα το γεγονός ότι δεν αξιώνονταν να γίνουν οι πρόγονοι του Λυτρωτή και Σωτήρα του κόσμου. Αυτό, όμως δεν τους απέλπισε αλλά αύξανε την πίστη τους στον Θεό και Τον παρακαλούσαν νυχθημερόν να τους αξιώσει να γίνουν γονείς. Οι άτεκνοι θεωρούνταν από τους Ιουδαίους στιγματισμένοι από το Θεό και τα δώρα τους δεν γινόταν δεκτά από τους ιερείς του Ναού. Άρα, τα δύο πρώτα μηνύματα που παίρνουμε από την ζωή τους είναι η ελπίδα και η πίστη! Ότι στα δύσκολα δεν λύγισαν, ούτε απελπίστηκαν αλλά εναπόθεσαν τις ελπίδες τους στον Θεό ο οποίος «ὅπου βούλεται, νικᾶται φύσεως τάξις»!
Σύμφωνα με την παράδοση και το Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου, μη κανονικό και απόκρυφο, καθώς πλησίαζε η περίοδος για τον εορτασμό της μεγάλης ιουδαϊκής εορτής της Σκηνοπηγίας. Η Σκηνοπηγία ήταν μεγάλη εορτή για τους Ιουδαίους, εορταζόταν ως ανάμνηση της πορείας του λαού στην έρημο μέχρι την γη της επαγγελίας. Ο χαρακτήρας της γιορτής ήταν κατεξοχήν αγροτικός και γιορταζόταν μετά την συγκομιδή των καρπών. Έτσι, οι Ιουδαίοι συγκεντρώνονταν στον Ναό του Σολομώντος στα Ιεροσόλυμα έχοντας και αφιερώνοντας πολλά και άφθονα δώρα. Ο Ιωακείμ, με αφορμή την μεγάλη γιορτή που πλησίαζε, πήγε στο ναό να προσφέρει τα δώρα του, αλλά ο ιερέας Ρουβείμ δεν τον επέτρεψε να θυσιάσει, γιατί δεν έκανε απογόνους στον Ισραήλ. Ο Ιωακείμ λυπήθηκε πολύ κι έφυγε στην έρημο, χωρίς να επιστρέψει καθόλου στο σπίτι του. Έστησε σκηνή και νήστεψε για σαράντα μέρες μονολογώντας: «Δεν θα κατεβώ ούτε για φαγητό ούτε για ποτό, έως ότου με επισκεφτεί ο Κύριος, ο Θεός μου, και θα είναι τροφή και ποτό η προσευχή μου». Η γυναίκα του, η Άννα, από τη δική της πλευρά, έκλαιγε και οδυρόταν για την απομάκρυνση του συζύγου της, αλλά κυρίως για την ατεκνία της. Χαρακτηριστικός είναι ο θρήνος της Άννας κάτω από μία δάφνη, όπου βλέποντας μία φωλιά με σπουργίτια, αναλογίζεται πως όλα τα πλάσματα του Θεού είναι γόνιμα, ολόκληρη η κτίση, χλωρίδα και πανίδα, προσφέρει τους καρπούς της εκτός απ’ αυτή. Έτσι λοιπόν, νήστευσε και προσευχόταν για σαράντα ημέρες με αυτά τα συγκινητικά λόγια: «Κύριε Παντοκράτορα, καί Μεγαλοδύναμε, πού μόνο μέ τό λόγο ἔκανες τόν οὐρανό καί τή γῆ καί ὅσα φαίνονται καί εἶναι γύρω μας, πού λύτρωσες, τούς πατέρες μας ἀπό τά χέρια τοῦ Φαραώ, πού μέ τό πρόσταγμά Σου σχίσθηκε ἡ θάλασσα καί πέσανε μέσα οἱ Αἰγύπτιοι. Ἐσύ Θεέ, πού τούς ἔτρεφες σαράντα χρόνια στήν ἔρημο. Ἐσύ, πού εὐλόγησες τή Σάρρα, τή γυναίκα τοῦ Ἀβραάμ καί γέννησε τόν Ἰσαάκ στά γεράματά της. Ἐσύ πού χαρίτωσες ἐκείνη τήν Ἄννα τήν ὁμοία μου καί γέννησε τό Σαμουήλ τόν προφήτη. Ἐσύ δῶσε καί σέ μένα τήν ταπεινή Σου δούλη παιδί, καί μή μέ ἀφήσης νά εἶμαι ντροπιασμένη καί ταπεινωμένη ἀπό ὅλο μου τό γένος. Κύριε, ὁ Θεός μου, τάχα καί σάν ἕνα ἀπό τά θηρία δέν εἶμαι καί ἐγώ; Διατί μέ ὠργίστηκες τόσο καί εἶμαι στείρα; Ἐσύ, πού εὐλόγησες τά ποιήματά σου καί εἶπες: Αὐξάνεσθε καί πληθύνεσθε, δῶσε καί σέ μένα σπέρμα καί καρπό κοιλίας, καί ἄν γεννήσω εἴτε ἀρσενικό εἴτε θηλυκό, νά Σού τό χαρίσω μέ ὅλη μου τή χαρά καί νά τό φέρω στό Ναό Σου νά τό ἀφιερώσω». Μέχρι που ο Αρχάγγελος Γαβριήλ εμφανίστηκε μπροστά της και της είπε «Άννα, Άννα, ο Κύριος εισάκουσε τη δέηση σου, θα συλλάβεις και θα γεννήσεις και θα μιλούν για το σπέρμα σου σε όλη την οικουμένη». Η Άννα απάντησε ότι, εάν γεννήσει είτε αγόρι είτε κορίτσι, θα το αφιερώσει στον Κύριο να τον υπηρετεί όλες τις ημέρες της ζωής του. Ο Αρχάγγελος προαναγγέλλει στην Άννα ότι θα τεκνοποιήσει, όπως και στη Μαρία, μόνο που στην περίπτωση της Άννας η σύλληψη θα είναι φυσική και όχι διά Πνεύματος Αγίου. Έχουμε λοιπόν, τον ευαγγελισμό της Αγίας Άννης. Έπειτα, ο Γαβριήλ παρουσιάστηκε και στον Ιωακείμ λέγοντάς του: «Ιωακείμ, Ιωακείμ, ο Κύριος, ο Θεός εισάκουσε την δέηση σου, κατέβα λοιπόν από αυτόν τον τόπο, γιατί η γυναίκα σου θα συλλάβει». Ο Ιωακείμ επέστρεψε χαρούμενος, κάλεσε τους βοσκούς του και τους ζήτησε να του φέρουν 10 αρνιά χωρίς ψεγάδι για να τα πάει δώρο στο ναό του Θεού, 12 μοσχάρια για τους ιερείς και 100 τράγους για όλους τους πιστούς του Ισραήλ. Η Άννα πλημμυρισμένη από χαρά υποδέχτηκε τον άντρα της και του διηγήθηκε όσα της συνέβησαν, με την πεποίθηση ότι είναι πλούσια η ευλογία που τους δόθηκε από το Θεό. Στη συνέχεια, αποσύρθηκαν στο σπίτι τους να αναπαυθούν και την επόμενη μέρα ο Ιωακείμ θυσίασε στο ναό χαρούμενος διότι ο Κύριος συγχώρεσε όλα τα αμαρτήματά του.
Η περίοδος της εγκυμοσύνης ήταν μια διαρκής ευχαριστήρια ωδή στο Θεό για το μεγάλο δώρο που τους χάρισε, ένας ασίγαστος αίνος προς τον Κύριο. Τον 9ο μήνα, όταν ολοκληρώθηκε η εγκυμοσύνη, η Άννα γέννησε ένα κορίτσι. Ρώτησε τη μαία: «Τι γέννησα»; Και εκείνη της αποκρίθηκε: «Κορίτσι». Είπε τότε η Άννα δοξάζοντας τον Θεό: «Η ψυχή μου σήμερα ευφράνθηκε όσο ποτέ άλλοτε». Με την βοήθεια των μαιών της, αφού πέρασαν τα πρώτα εικοσιτετράωρα της λοχείας της, η Άννα πλύθηκε, οι μαίες περιποιήθηκαν την κόρη της, Την σπαργάνωσαν και Της την έδωσαν να Την θηλάσει. Η ονοματοδοσία του βρέφους έγινε την όγδοη ημέρα καλεσμένων για δείπνο των Ιερέων κατά ιουδαϊκό έθος. Το κορίτσι ονομάστηκε Μαριάμ το οποίο στα εβραϊκά σημαίνει «Κυρία»-«Βασίλισσα». Ήταν το όνομα της μητέρας της Αγίας Άννης. Επίσης σημαίνει δώρο, ελπίδα, Ωραία.

Αφού η μικρή κόρη έγινε τριών ετών, ο Ιωακείμ και η Άννα θεώρησαν ότι ήρθε ο καιρός να εκπληρώσουν την υπόσχεσή τους στον Θεό. Πήραν την Μαρία και την πήγαν στο Ναό της Ιερουσαλήμ να την αφιερώσουν στο Θεό. Πίστευαν οι ευσεβείς Ιουδαίοι ότι ο Ναός των Ιεροσολύμων ήταν ο τόπος της κατοικίας και της παρουσίας του Θεού. Τα Άγια των Αγίων, το θεοσκότεινο και άβατο μέρος του Ναού, παρά μονάχα στον αρχιερέα του έτους και μόνο κατά την ημέρα της εορτής του «Εξιλασμού», θεωρούνταν ο θρόνος του Θεού. Οι ιερείς του Ναού, φωτισμένοι από το Άγιο Πνεύμα διέγνωσαν την αγιότητα της κορασίδας και γι’ αυτό δεν την οδήγησαν στην ειδική πτέρυγα των παρακείμενων κτισμάτων, όπου διέμειναν οι αφιερωμένες παρθένες, αλλά την οδήγησαν στα Άγια των Αγίων, για να διαφυλαχτεί η αγνότητά Της και η αγιότητά Της.

Οι Άγιοι Ιωακείμ και Άννα εκοιμήθηκαν γύρω στο 5 π.Χ. όταν η Παναγία ήταν 11 ετών και διέμεινε στον Ναό. Ο μεν Άγιος Ιωακείμ σε ηλικία 80 ετών, η δε Αγία Άννα σε ηλικία 69 ετών. Η μνήμη τους εορτάζεται λαμπρά από την Εκκλησία μας στις 9 Σεπτεμβρίου, την επομένη από την μεγάλη θεομητορική εορτής της Γεννήσεως της Θεοτόκου, ως υπέρτατη τιμή προς τα σεπτά τους πρόσωπα, διότι συνέβαλλαν και αυτοί στην υλοποίηση του σχεδίου της σωτηρίας του κόσμου, ως γονείς της Θεομήτορος.

Οι Άγιοι Θεοπάτορες υπήρξαν ένα ερωτευμένο ζεύγος. Που διατήρησαν αγνό, καθαρό και ζωντανό τον έρωτά τους. Η υπακοή τους στον Θεό και η ερωτική κοινωνία τους ήταν αυτά που έφεραν «καρπὸν ἅγιον», την αειπάρθενο Μαρία! Άρα, αποτελεί για όλα τα χριστιανικά ανδρόγυνα πρότυπο προς μίμηση. Γι΄ αυτό και προβάλλεται από την Εκκλησία μας κατά την ακολουθία του Στεφανώματος ως υπόδειγμα στους νεονύμφους. Πολλά ζευγάρια σήμερα υποφέρουν από το πρόβλημα της ατεκνίας και απελπίζονται. Η απελπισία δεν συνάδει σ΄ έναν Χριστιανό! Υπάρχει ελπίδα και αυτός είναι ο Θεός. Και μπορούν να αντλήσουν πίστη και δύναμη και να οπλιστούν με υπομονή από τους Αγίους Θεοπάτορες Ιωακείμ και Άννα. Και οι δύο, ευσεβείς και φιλόθεοι, με κατανόηση και αγάπη, στηρίζουν ο ένας τον άλλο στο μεγάλο για την εποχή τους πρόβλημα της ατεκνίας.
Πρότυπο ζεύγους, πρότυπο αγάπης, πρότυπο υπομονής, πρότυπο πίστης, πρότυπο ελπίδας, πρότυπο κατανόησης, πρότυπο αφιέρωσης στον Θεό οι Άγιοι Θεοπάτορες Ιωακείμ και Άννα. Ας ζητήσουμε τις πρεσβείες τους προς τον κατά σάρκα Εγγονό τους Ιησού Χριστό να λύει τα δεσμά της ατεκνίας και να χαρίζει αγάπη, πίστη, υπομονή και κατανόηση στον καθένα μας και σε κάθε χριστιανική συζυγία. Αμήν.  

Θ.Χ.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ: Ο ΜΗΝΑΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Γράφει φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Θεαρχίῳ νεύματι, πάντοθεν οἱ θεοφόροι Ἀπόστολοι, ὑπὸ νεφῶν μεταρσίως αἰρόμενοι.

Καταλαβόντες τὸ πανάχραντον, καὶ ζωαρχικόν σου σκῆνος, ἐξόχως ἠσπάζοντο.

Αἱ δὲ ὑπέρτατοι τῶν οὐρανῶν Δυνάμεις, σὺν τῷ οἰκείῳ Δεσπότῃ παραγενόμεναι.

Τὸ θεοδόχον καὶ ἀκραιφνέστατον σῶμα προπέμπουσι, τῷ δέει κρατούμεναι, ὑπερκοσμίως δὲ προῴχοντο, καὶ ἀοράτως ἐβόων, ταῖς ἀνωτέραις ταξιαρχίαις· ἰδοὺ ἡ παντάνασσα Θεόπαις παραγέγονεν.

Ἄρατε πύλας, καὶ ταύτην ὑπερκοσμίως ὑποδέξασθε, τὴν τοῦ ἀενάου φωτὸς Μητέρα.

Διὰ ταύτης γὰρ ἡ παγγενὴς τῶν βροτῶν σωτηρία γέγονεν, ᾗ ἀτενίζειν οὐκ ἰσχύομεν, καὶ ταύτῃ ἄξιον γέρας ἀπονέμειν ἀδύνατον.

Ταύτης γὰρ τὸ ὑπερβάλλον, ὑπερέχει πᾶσαν ἔννοιαν.

Διὸ ἄχραντε Θεοτόκε, ἀεὶ σὺν ζωηφόρῳ Βασιλεῖ, καὶ τόκῳ ζῶσα, πρέσβευε διηνεκῶς, περιφρουρῆσαι καὶ σῶσαι, ἀπὸ πάσης προσβολῆς ἐναντίας τὴν νεολαίαν σου· τὴν γὰρ σὴν προστασίαν κεκτήμεθα.

Εἰς τοὺς αἰῶνας, ἀγλαοφανῶς μακαρίζοντες.

(Δοξαστικό οκτάηχο, Ἑσπερινοῦ Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας)

Ο Αύγουστος είναι ο μήνας που κατακλύζεται από εορτές αλλά κυρίως από θεομητορικά γεγονότα. Στις 1 Αυγούστου εορτάζεται η πρόοδος του Τιμίου Σταυρού για την ευλογία και την προστασία των Χριστιανών από αρρώστιες και επιδημίες. Στις 6 Αυγούστου εορτάζεται η Μεταμόρφωση του Χριστού (που έλαβε χώρα στο Όρος Θαβώρ 40 ημέρες πριν από το πάθος Του) για να υπενθυμίσει στον άνθρωπο την δύναμη της αγάπης του Θεού και για να του δείξει την μέλλουσα μεταμόρφωση της ανθρώπινης φύσης μετά την Τελική κρίση. Στην συνέχεια, στις 12 Αυγούστου, θυμόμαστε την αναγγελία του Αγγέλου στην Υπεραγία Θεοτόκο για την προσεχή Κοίμηση και Μετάστασή Της κοντά στον Υιό Της. Αποκορύφωμα είναι η εορτή της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου. Στις 29 Αυγούστου τιμούμε την μνήμη της αποτομής της Τιμίας κεφαλής του Βαπτιστή του Χριστού, του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου για ένα εγωιστικό καπρίτσιο μίας πρόστυχης ηγεμονίδος. Και στο τέλος, στις 31 Αυγούστου, εορτάζεται η κατάθεση της Τιμίας Ζώνης της Παναγίας, δηλαδή η τοποθέτηση της Τιμίας Ζώνης Της σε μία χρυσή θήκη («ἁγία σορός») από τον Αυτοκράτορα Αρκάδιο στην Κωνσταντινούπολη, την επονομαζομένη αλλιώς ως «Θεοτοκούπολις».

Το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου ψάλλονται στους Ιερούς Ναούς και Μονές οι δύο Παρακλητικοί Κανόνες προς την Υπεραγία Θεοτόκο. Τον ένα (τον Μεγάλο Παρακλητικό) τον έγραψε ένας Βασιλιάς, τον δεύτερο (τον Μικρό Παρακλητικό) ένας μοναχός. Οι Χριστιανοί συρρέουμε στους Ναούς για να παρακαλέσουμε την Υπεραγία Θεοτόκο να πρεσβεύσει για την υγεία και την σωτηρία μας στον Υιό Της και Θεό μας. «Καί σέ μεσίτριαν ἔχω πρός τόν φιλάνθρωπον Θεόν, μή μοῦ ἐλέγξη τάς πράξεις ἐνώπιον τῶν Ἀγγέλων, παρακαλῶ Σέ Παρθένε, βοήθησον μοί ἐν τάχει» Για να μας λυτρώσει «ἐξ ἀμετρήτων ἀναγκῶν καί θλίψεων, καί ἐξ ἐχθρῶν δυσμενῶν, καί συμφορῶν βίου». Για να προβάλλει το αίτημά μας, την δέησή μας, την φωνή μας στον Σωτήρα του κόσμου ώστε να το πραγματοποιήσει. Κάποιες φορές όμως ίσως κλονιζόμαστε επειδή δεν πραγματοποιείται το αίτημα που ζητούμε από την Παναγία. Η απάντηση είναι η εξής: ο άνθρωπος «αἰτεῖται τήν χάριν, καί λαμβάνει τό δώρημα, πρός τό συμφέρον τῆς αἰτήσεως», δηλαδή ανάλογα με αυτό που ζητάμε, Όλοι όμως καταλαβαίνουμε πως δεν υπάρχει άλλη ελπίδα εκτός από την Υπεραγία Θεοτόκο. «Πρός τίνα καταφύγω ἄλλην Ἁγνή; ποῦ προσδράμω λοιπόν καί σωθήσομαι; ποῦ πορευθῶ; ποίαν δέ ἐφεύρω καταφυγήν; ποίαν θερμήν ἀντίληψιν; ποίαν ἐν ταῖς θλίψεσι βοηθόν; Εἰς σέ μόνην ἐλπίζω, εἰς σέ μόνην καυχῶμαι, καί ἐπί σέ θαρρῶν κατέφυγον». Και επισφραγίζουμε καταθέτοντας την πλήρη εμπιστοσύνη μας προς το πανάγιο πρόσωπό Της: «Τὴν πᾶσαν ἐλπίδα μου εἰς σὲ ἀνατίθημι, Μῆτερ τοῦ Θεοῦ· φύλαξόν με ὑπὸ τὴν σκέπην σου».

Διανύουμε την μεθέορτο περίοδο της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που διαρκεί εννέα ημέρες, από τις 15 Αυγούστου έως τις 23 Αυγούστου. Αυτές τις ημέρες στους Ναούς ψάλλονται ύμνοι της Κοιμήσεως, το απολυτίκιο της εορτής «Ἐν τῇ Γεννήσει τὴν παρθενίαν ἐφύλαξας» και εορτάζεται αυτό το σεπτό και μεγάλο Θεομητορικό γεγονός.

Στις 12 Αυγούστου εορτάζεται το γεγονός της αναγγελίας του Αγγέλου στην Υπεραγία Θεοτόκο για την προσεχή Κοίμηση και Μετάστασή Της στον ουρανό, κοντά στον Υιό Της. «Αυτά λέγει ο Υιός σου: είναι καιρός να παραλάβω την Μητέρα Μου κοντά Μου. Γι’ αυτό να μην ταραχθείς, αλλά δέξου το μήνυμα με ευφροσύνη, επειδή μεταβαίνεις σε ζωή αθάνατη» Της είπε ο Άγγελος και Της έδωσε ένα κλαδί φοίνικα, χαροποιό και νικητήριο σύμβολο. Τότε η Παναγία χάρηκε πολύ από τον πόθο Της για να συναντήσει τον Υιό Της. Πήγε στο Όρος των Ελαιών για να προσευχηθεί. Επιστρέφοντας στο σπίτι Της νήστευσε, ετοίμασε όλα τα απαραίτητα για τον ενταφιασμό Της, κάλεσε τις συγγενείς και τις γειτόνισσες για να τις ενημερώσει για τα λόγια που Της είπε ο Άγγελος και τις υποσχέθηκε ότι, αφού μετασταθεί στους ουρανούς, θα φυλάει όχι μόνον αυτές αλλά και όλο τον κόσμο.

Στις 15 Αυγούστου, την τρίτη ημέρα, δεν βρίσκονταν όλοι  οι Απόστολοι στα Ιεροσόλυμα, αλλά σε μακρινούς τόπους όπου κήρυτταν το Ευαγγέλιο. Τότε «θεαρχίῳ νεύματι», οι Απόστολοι πετώντας ψηλά σηκωμένοι από μία νεφέλη έφτασαν μπροστά στο κρεβάτι, όπου ήταν ξαπλωμένη η Θεοτόκος και περίμενε την κοίμησή της. Όλοι οι Απόστολοι ήταν λυπημένοι αλλά η Παναγία τους είπε: «Μαθητές του Υιού μου και Θεού, μην κάνετε πένθος και λύπη την χαρά μου». Τότε ο Απόστολος Παύλος Τής λέει: «Χαίρε, ω Μήτερ της ζωής, διότι αν και δεν έζησα σωματικώς κοντά στον Υιό σου, βλέποντας όμως εσένα, νόμιζα ότι έβλεπα Εκείνον». Μετά, αποχαιρέτησε όλους, ξάπλωσε πάνω στο νεκροκρέββατο, σταύρωσε τα χέρια Της, δεήθηκε και και ικέτευσε τον Υιό Της για την σύσταση και την ειρήνη όλου του κόσμου, ευλόγησε τους Αποστόλους και Ιεράρχες και παρέδωσε την παναγία ψυχή Της απ΄ ευθείας στον Υιό Της Ιησού Χριστό. Τότε, αφού σήκωσαν «τὸ πανάχραντον καὶ ζωαρχικόν Της σκῆνος» τό προσκύνησαν και ψάλλοντας επιτάφια εγκώμια και κρατώντας λαμπάδες πορεύονταν προς την Γεθσημανή «τοῦ κηδεῦσαί τὸ σῶμα, τὸ θεῖον καὶ ἀκήρατον». Μαζί τους και «αἱ ὑπέρτατοι τῶν οὐρανῶν Δυνάμεις, σὺν τῷ οἰκείῳ Δεσπότῃ παραγενόμεναι, τὸ θεοδόχον καὶ ἀκραιφνέστατον σῶμα προπέμπουσι, τῷ δέει κρατούμεναι». Ο ίδιος ο Κύριος μαζί με τις Αγγελικές Δυνάμεις παρέλαβε την ψυχή της Υπεραγίας Θεοτόκου για να Την γλιτώσει από τα τελώνια που ταλαιπωρούν την ψυχή του ανθρώπου για την πορεία της προς τον Θεό. Τότε οι ουράνιες αγγελικές Δυνάμεις κραύγαζαν: «ἰδοὺ ἡ παντάνασσα Θεόπαις παραγέγονεν». Έπειτα οι έφτασαν οι Απόστολοι στη Γεθσημανή, ενταφίασαν το πάναγνο σώμα της Θεοτόκου και περίμεναν εκεί τρεις μέρες ακούγοντας ακαταπαύστως σε όλο αυτό το διάστημα τους ύμνους και τις μελωδίες των αγίων Αγγέλων! Μετά από τρεις ημέρες, άνοιξαν τον τάφο και έκπληκτοι διαπίστωσαν ότι η Παναγία μετέστη στους ουρανούς! Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός στο υπέροχο οκτάηχο δοξαστικό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου λέει στις ουράνιες δυνάμεις: «Ανοίξτε τις ουράνιες πύλες και Αυτήν υπερκοσμίως υποδεχθείτε που είναι η Μητέρα του αδιάκοπου φωτός. Γιατί μέσω Αυτής πραγματοποιήθηκε η σωτηρία ολοκλήρου του ανθρωπίνου γένους. Αυτήν δεν έχουμε την δύναμη να ατενίσουμε και σ΄ Αυτήν δεν μπορούμε να απονείμουμε τιμητικό προνόμιο. Διότι λόγω των θαυμαστών που Της συνέβησαν υπερέχει κάθε έννοια». Τέλος, την παρακαλεί να πρεσβεύει υπέρ του «περιφρουρῆσαι καὶ σῶσαι ἀπὸ πάσης προσβολῆς ἐναντίας τὴν νεολαίαν σου». Η νεολαία είναι το ευαίσθητο και ευάλωτο στοιχείο μίας κοινωνίας, ενός κράτους. Η νεολαία είναι η ψυχή της κοινωνίας και το μέλλον του κάθε τόπου. Η νεολαία είναι αυτή που καλείται με την παιδεία, τις γνώσεις και το ήθος της να διαφυλάξει την κληρονομιά των προγόνων της και να δημιουργεί «προς δόξαν Θεοῦ». Γι΄ αυτό και την παρακαλά να μεσιτεύει για να περιφρουρηθεί και να σωθεί από κάθε ενάντια προσβολή.

Ο Απόστολος Θωμάς ήταν ο μόνος από τους Αποστόλους που είδε την Μετάσταση της Θεοτόκου, δηλαδή την σωματική ανάσταση της Παναγίας και την ανάληψή Της στον ουρανό. Δεν μπόρεσε να παρευρεθεί στην κηδεία Της ευρισκόμενος στην Ινδία. Εκεί, μετά 3 ημέρες και ενώ τελούσε την Θεία Λειτουργία, βρέθηκε με θαυμαστό τρόπο στην Γεθσημανή και είδε όλα όσα συνέβησαν. Τότε παρακάλεσε την Παναγία να του δώσει για ευλογία την Ζώνη Της. Και εκείνη, καθώς ανέβαινε στους ουρανούς, του έριξε το Ιερό κειμήλιο «πρὸς δόξαν ἀκήρατον, ἀνερχομένη Ἁγνή, χειρί σου δεδώρησαι τῷ ἀποστόλῳ Θωμὰ τὴν πάνσεπτον Ζώνην σου» όπως ψάλλουμε στο απολυτίκιο της εορτής της Καταθέσεως της Τιμίας Ζώνης. Ο Απόστολος Θωμάς εν συνεχεία πληροφόρησε και τους υπόλοιπους Αγίους Αποστόλους για τα θαυμαστά αυτά γεγονότα και τους έδειξε την αγία Ζώνη της Παναγίας. Αυτήν την Αγία Ζώνη, την τελευταία ημέρα του εκκλησιαστικού έτους, την 31η Αυγούστου, προσκυνούμε ευλαβώς για να περιζωννύει όλους μας και καθένα μας ξεχωριστά. Να Την ευχαριστούμε και να Την δοξολογήσουμε για το απερχόμενο έτος και να πάρουμε ευλογία και ενίσχυση για το αρχόμενο.

«Ἐν τῇ Γεννήσει τὴν παρθενίαν ἐφύλαξας, ἐν τῇ Κοιμήσει τὸν κόσμον οὐ κατέλιπες Θεοτόκε· μετέστης πρὸς τὴν ζωήν, μήτηρ ὑπάρχουσα τῆς ζωῆς, καὶ ταῖς πρεσβείαις ταῖς σαῖς λυτρουμένη, ἐκ θανάτου τὰς ψυχὰς ἡμῶν». Η Παναγία ως μητέρα της ζωής δεν ήταν δυνατόν να κρατείται στο μνήμα και να υποστεί φθορά και αλλοίωση το πανάχραντο σώμα Της. «Τάφος καὶ νέκρωσις οὐκ ἐκράτησεν» αλλά ο Υιός Της, «ὁ μήτραν οἰκήσας ἀειπάρθενον πρὸς τὴν ζωὴν μετέστησεν». Την πήρε κοντά Του και εδώ και 2.000 χρόνια, η Παναγία, ιστάμενη δεξιά του Τριαδικού Θεού κατά την ψαλμική ρήση του Προφητάνακτος Δαυίδ «παρέστη ἡ βασίλισσα ἐκ δεξιῶν σου ἐν ἱματισμῷ διαχρύσῳ περιβεβλημένη, πεποικιλμένη», πρεσβεύει για όλους μας, και για τους πιστούς και για τους απίστους, διότι η Παναγία είναι μητέρα και ως μητέρα δεν μπορεί να ξεχωρίσει τα παιδιά της. Μπορεί να εκοιμήθη η Παναγία και να μετέστη στους ουρανούς αλλά «τὸν κόσμον οὐ κατέλιπε». Μεσιτεύει, προσεύχεται, παρακαλά, δακρύζει μπροστά στον Υιό Της, διότι είναι άνθρωπος και γνωρίζει πολύ καλά τον ανθρώπινο πόνο. Διότι είναι Μητέρα και γνωρίζει την αγωνία και την ανησυχία της μητέρας για την πορεία και την προκοπή των παιδιών της. Πρεσβεύει για να παύσουν τα φρυάγματα των εθνών, για να υπάρχει ειρήνη στον κόσμο και για να ανακαλύψουν όλοι οι άνθρωποι την αλήθεια και το φως. Ακούει την απεγνωσμένη παρακλητική φωνή μας που λέει: «Βλέψον ἰλέω ὄμματί σου, καί ἐπίσκεψαι τήν κάκωσιν ἤν ἔχω, καί δεινῶν συμφορῶν, καί βλάβης καί κινδύνων, καί πειρασμῶν μέ λύτρωσαι, ἀμετρήτω σου ἐλέει»

Η Παναγία αντιπροσωπεύει τον άνθρωπο που αγωνίζεται για να φθάσει και να ενωθεί με τον Θεό. Σκοπός της ζωής μας είναι η θέωση. Οι άνθρωποι είμαστε δυνάμει θεοί κατά χάριν. Μπορούμε, συν Θεώ να γίνουμε ενεργεία θεοί κατά χάριν. Δηλαδή έχουμε την δυνατότητα να γίνουμε θεοί στην χάρη αλλά από την επιλογή και την κοπιώδη προσπάθειά μας εξαρτάται αν θα γίνουμε. Με την προϋπόθεση ότι θα ζούμε στο πέλαγος της Χάρης του Θεού. Το λέει και ο Μέγας Αθανάσιος: «Ο Θεός ἔγινε ἄνθρωπος, γιά νά γίνει ὁ ἄνθρωπος θεός». Αλλά δεν μπορεί να επιτευχθεί αυτό χωρίς την Υπεραγία Θεοτόκο. Διότι αυτή είναι η «κλῖμαξ δι' ἧς κατέβη ὁ Θεός», η σκάλα που ενώνει τον ουρανό με την γη, «τά ἄνω τοῖς κάτω». «Χαίρε Κεχαριτωμένη, μεσιτεύουσα Θεῷ καὶ ἀνθρώποις, ίνα τὸ μεσότοιχον ἀναιρεθῆ τῆς ἔχθρας, καὶ τοῖς ἐπουρανίοις ἐνωθῆ τὰ ἐπίγεια» λέει ο Βασίλειος Σελευκείας. Το πρωταρχικό αίτημά μας λοιπόν προς την Υπεραγία Θεοτόκο να είναι: Η υγεία και η προκοπή μας στον βίο και η ολοκλήρωση και η σωτηρία μας στην ζωή. Βίος είναι η παρούσα-επίγεια ζωή και Ζωή είναι η όλη πορεία του ανθρώπου, από τότε που γεννιέται μέχρι το ατελεύτητο. Από μαθηματικής οπτικής γωνίας ο άνθρωπος είναι μία ημιευθεία: έχει αρχή αλλά δεν έχει τέλος!

«Ὁ γλυκασμὸς τῶν Ἀγγέλων, τῶν θλιβομένων ἡ χαρά, χριστιανῶν ἡ προστάτις, Παρθένε Μήτερ Κυρίου, ἀντιλαβοῦ ἡμῶν καὶ ῥῦσαι τῶν αἰωνίων βασάνων». Αμήν.

Θ.Χ.

ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΣ & ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Γράφει φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Ο αληθινός πατριωτισμός είναι σαν ένας έρωτας – μια έκφραση του έρωτα. Η πατρίδα είναι σαν ένα αγαπημένο πρόσωπο μέσα από το οποίο ο άνθρωπος ζητάει να έρθει σε επαφή με το βαθύτερο στοιχείο της φύσης του. Η αγάπη προς την Πατρίδα ή πατριωτισμός παρακινεί τον άνθρωπο να αγαπά περισσότερο και τους άλλους, ενώ ταυτόχρονα τον ωθεί και σε αυτοκριτική. Ποιος είμαι, τι έχω κάνει για την Πατρίδα, ήμουν σωστός και τίμιος απέναντί της, διαφυλάττω την κληρονομιά που κουβαλώ ως κάτοικος και γέννημα αυτής της χώρας. Αυτή η πραγματική αγάπη είναι ειρηνική και φιλάνθρωπη, δεν υποτιμά κανέναν, τιμά το διαφορετικό. Αυθεντική αγάπη προς την Πατρίδα είναι ο σεβασμός που δείχνουμε και το αίσθημα να διαφυλάξουμε όσα κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας: την Πίστη, την γλώσσα, τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα, την ιστορία και τον πολιτισμό μας. Ταυτόχρονα, σεβόμαστε και τους άλλους λαούς χωρίς να τους υποτιμούμε διότι ένας πραγματικός Χριστιανός και γνήσιος πατριώτης δεν είναι ρατσιστής ή φυλετιστής.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία καταδικάζει κάθε μορφή φυλετισμού, ρατσισμού και μισαλλοδοξίας και κάθε τάση επεκτατισμού. Όμως η Εκκλησία δεν αρνείται το Έθνος και την Πατρίδα και καλλιεργεί στον καθένα μας τον υγιή πατριωτισμό. 

Όταν ο εγωισμός του ανθρώπου θέλησε να φθάσει πάλι τον Θεό χωρίς τον Θεό κάνοντας τον Πύργο της Βαβέλ, ο Θεός προκάλεσε σύγχυση στις γλώσσες και έτσι δημιουργήθηκαν τα Έθνη. Τα Έθνη είναι κοινότητες ανθρώπων που έχουν μεταξύ τους διαφορετικά ήθη, έθιμα, πολιτισμό, γλώσσα και παραδόσεις και κατοικούν επί μακρύ χρονικό διάστημα στον ίδιο γεωγραφικό χώρο. Ο Απόστολος Παύλος όταν πήγε στην Αθήνα το 50 μ.Χ. για να κηρύξει το Ευαγγέλιο είπε ότι «ὁ Θεός ἔχει καθορίσει τόν τόπο κατοικίας καί τά σύνορα τῶν ἐθνῶν». Όταν εμείς με παρεμβάσεις και πολέμους αναστατώνουμε τον πλανήτη και προσπαθούμε να εκριζώσουμε και να αφανίσουμε λαούς, τότε πάμε αντίθετα στην φυσική τάξη που έχει καθορίσει ο Θεός. Το ίδιο ισχύει όταν κάποια ισχυρά κράτη προσπαθούν να μεταφέρουν πληθυσμούς από ένα κράτος στο άλλο για να το καταστρέψουν και να το αφανίσουν.

Εμείς ζούμε στην Ελλάδα! Είμαστε Έλληνες! Ζούμε σ΄ ένα μικρό κράτος, μπορεί να είμαστε λίγοι και μικροί σε σχέση μ΄ άλλους λαούς που κατοικούν σ΄ άλλα μέρη αυτού του πλανήτη, μπορεί οι άλλοι να έχουν πράγματα να μας δείξουν. Να έχουν όμορφα τοπία, ουρανοξύστες, συστήματα ηλεκτρονικά και ηλεκτρολογικά, μία ανεπτυγμένη τεχνολογία που να μας κάνει να θαυμάζουμε. Εμείς όμως είμαστε Έλληνες και αυτό που έχουμε εμείς δεν το έχουν οι άλλοι. Είμαστε χαρούμενοι, έχουμε ένα καθαρό πρόσωπο, μία όμορφη ψυχή, φιλότιμο ελληνικό, μία ζωντανή πίστη στον Θεό που μας κάνει να είμαστε διαφορετικοί απ΄ όλους τους άλλους λαούς.

Ο Άγιος Νεκτάριος έγραψε το 1896: «Ο Ἕλληνας γεννήθηκε σύμφωνα με την Θεία Πρόνοια διδάσκαλος τῆς ἀνθρωπότητος• γι΄ αὐτό τὸ ἔργο τον ἐπέλεξε• αὐτή ἦταν ἡ ἀποστολὴ του• αὐτή  ἦταν ἡ κλήση του στά ἔθνη». Αυτή ήταν η αποστολή του Έλληνα και προτού ακόμα γνωρίσει τον Χριστιανισμό. Όταν όμως τον γνώρισε, ο Έλληνας βρήκε σ΄ αυτόν το τέλειο, το ιδανικό, βρήκε στον Χριστιανισμό ό,τι ο ίδιος ποθούσε να μάθει και αναζητούσε να βρει. Ποιος από εσάς ξέρει την απάντηση του Χριστού όταν ο Φίλιππος και ο Ανδρέας Του είπαν ότι θέλουν να Σε δουν Έλληνες; «Ἐλήλυθεν ἡ ὥρα ἵνα δοξασθῇ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου»! Ο Χριστιανισμός έγινε ὁ διερμηνέας των αισθημάτων του Έλληνα. Γι᾿ αυτό και ο Έλληνας τον εγκολπώθηκε και τον περιέθαλψε μέσα του. Αυτός ήταν που δόξασε τον Υιό του ανθρώπου, όπως είπε ο Χριστός. Με την ελληνική γλώσσα, με την διδασκαλία, με τους πατέρες που ανέδειξε το Έθνος μας, με την Ιεραποστολή, με την ακατάπαυστη διακονία του να κηρύττει τον λόγο του Θεού σ΄ όλα τα πέρατα της οικουμένης. «Ὁ Χριστιανισμὸς ὡς πρῶτο του δῶρο στον Ελληνισμό, τοῦ δώρισε νέα ζωὴ• ὁ Ἕλληνας από την άλλη ὑποστήριξε τον Χριστιανισμό διὰ τῶν ἀγώνων καὶ τῶν αἱμάτων του» συμπληρώνει ο Άγιος Νεκτάριος. 

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Χριστός ήλθε για να σώσει όλη την ανθρωπότητα («πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν») και ότι η διδασκαλία της Εκκλησίας μας είναι Οικουμενική. Ο Χριστός ζητά να γίνει όλος ο κόσμος «μία ποίμνη». Μία ποίμνη με Ποιμένα, τον Χριστό «εἷς ποιμήν». Αυτή η ποίμνη δεν θα βασίζεται στο χρήμα, στην διαφθορά, στην εκμετάλλευση και στην απάτη που επικρατούν σήμερα, αλλά στην αγάπη, στον σεβασμό και στην ελευθερία. Ούτε μας ζητά να καταργηθούν τα έθιμα και οι παραδόσεις κάθε Έθνους όπως επιχειρείται σήμερα από κάποιους αλλά να τα διαφυλάξουμε και να μην γίνονται εμπόδιο στην ενότητα των ανθρώπων.

Οι Πατέρες της Εκκλησίας δείχνουν πολλές φορές τον σεβασμό τους στην αξία της Πατρίδος. Ο Μέγας Βασίλειος τονίζει στα κείμενά του ότι είναι «ὑπερήφανος» για την ελληνική καταγωγή του και ότι το γένος της μητέρας του κατάγεται από τους «ἀπογόνους τοῦ Ἡρακλέους». Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος πίστευε πως πρέπει να τιμούμε την Πατρίδα μας σαν την κοινή μητέρα όλων μας: «Μητέρα τιμᾶν τῶν ὁσίων· μήτηρ δέ ἄλλη μέν ἄλλου, κοινή δέ πάντων πατρίς». Και προέτρεπε: «Την Πατρίδα τίμησέ την και με την αρετή σου βοήθησέ την». Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος έλεγε: «Οὐδέν πατρίδος γλυκύτερον».

Οι πρόγονοί μας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας/Ρωμανίας καθιέρωσαν τον Ακάθιστο Ύμνο και την Ακολουθία των Χαιρετισμών προς την Παναγία Υπέρμαχο Στρατηγό με μία καθαρά πατριωτική αφορμή: Την σωτηρία της Κων/πόλεως από τους Αβάρους. Εξάλλου τον 12ο αιώνα ο Άγιος Ευστάθιος, Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, αναλαμβάνει την άμυνα της πόλεώς του κατά των εισβολέων Νορμανδών και ρίχνει στην μάχη «τούς παῖδας Δημητρίου», δηλαδή τους ευσεβείς νέους της ενορίας του Αγίου Δημητρίου!

Στην  διάρκεια της Τουρκοκρατίας, η ελληνική μας γλώσσα και το πατριωτικό φρόνημα καλλιεργήθηκαν και διεσώθησαν από την Εκκλησία. Την παιδεία ανέλαβε εξ ολοκλήρου η Εκκλησία με σχολεία, είτε κρυφά, είτε φανερά. Η Εκκλησία κατόρθωσε να διαφυλάξει την ελληνικότητα των τουρκόφωνων Μικρασιατών που είχαν χάσει την γλώσσα τους στην Καππαδοκία. Τον 18ο αιώνα εμφανίζεται ο Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός. Ο Άγιος Κοσμάς υπήρξε το μεγαλύτερο κεφάλαιο του Ελληνικού Έθνους κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας. Αναγεννά και ενισχύει το εθνικό φρόνημα των υποδούλων ζητώντας τους να μιλούν μόνον ελληνικά και προφητεύοντας ότι σύντομα θα έλθει «τό ποθούμενον» και το κράτος θα γίνει «ρωμέϊκο». Έτσι, κηρύσσοντας Χριστό και Ελλάδα, εξασφαλίστηκαν οι εγγυήσεις επιτυχίας στην Επανάσταση του 1821!

Πριν την Επανάσταση του 1821 είχαν γίνει και άλλες προσπάθειες, και άλλες εξεγέρσεις εναντίον των Οθωμανών Τούρκων. Μάλιστα, είχαν επικεφαλής κληρικούς!!! Πόσοι γνωρίζουν ότι στα τέλη του 17ου αιώνα η ανατολική Στερεά Ελλάδα ήταν ελεύθερη επί 10 χρόνια χάρις στην επανάσταση του Επισκόπου Θηβών Ιεροθέου; Συνολικά 16 Πατριάρχες και 100 Επίσκοποι θανατώθηκαν από τον κατακτητή. 

Στις 25 Μαρτίου 1821, ανήμερα του Ευαγγελισμού, οι Έλληνες αποφασίζουν να αποτινάξουν τον τουρκικό ζυγό και να ζήσουν ελεύθεροι. «Γιά τοῦ Χριστοῦ τήν Πίστη τήν Ἁγία καί τῆς Πατρίδος τήν Ἐλευθερία». Πρώτα-πρώτα για την πίστη, την Ορθοδοξία και έπειτα για την Πατρίδα αγωνίσθηκαν οι πρόγονοί μας και εδραίωσαν την ελευθερία του τόπου μας. «Όταν εδράξαμε τα όπλα πρώτα είπαμε υπέρ Πίστεως και έπειτα είπαμε υπέρ Πατρίδος» είπε ο μεγάλος εκείνος αγωνιστής και ήρωας του 1821 Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Ο Χριστός, η Παναγία και ο Σταυρός ήταν η πίστη και η ελπίδα των ηρώων του 1821. Και η Εκκλησία μας προσέφερε στον αγώνα πολλούς κληρικούς: Παπαφλέσσας, Παλ. Πατρών Γερμανός, Σαλώνων Ησαΐας, Κερνίτσης Προκόπιος, Κορίνθου Κύριλλος, Ανδρούσης Ιωσήφ, Βρεσθένης Θεοδώρητος, Λακεδαιμονίας Χρύσανθος, Τριπολιτζάς Δανιήλ κα. Η Εκκλησία δεν θέλει πολέμους αλλά αναγνωρίζει τον αμυντικό πόλεμο επειδή γίνεται για την υπεράσπιση της ελευθερίας.

Όταν η Μακεδονία κινδύνευε να μεταπηδήσει από τον Τουρκικό στον Βουλγαρικό ζυγό, οι Μακεδονομάχοι βρήκαν γενναίους συμπαραστάτες τους Επισκόπους και τον κλήρο της Βορείου Ελλάδος. Στην Μικρασιατική τραγωδία του 1922 ο Άγιος Ἐθνομάρτυς Χρυσόστομος Σμύρνης και οι συν αὐτῶ αναιρεθέντες Επίσκοποι έμειναν ως το τέλος κοντά στο ποίμνιό τους, την ώρα που ὁ πολιτικός διοικητής το έβαζε στα πόδια! Και το 1941 όταν οι Γερμανοί Ναζί μπήκαν στην Αθήνα αντιμετώπισαν το τριπλό ΟΧΙ του Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου. Αρνήθηκε να τους παραδώσει την πόλη, δεν δέχθηκε στο Γραφείο του τον Γερμανό Διοικητή και αρνήθηκε να τελέσει δοξολογία.  

Χωρίς την ελληνορθόδοξη παράδοσή μας, χωρίς τις ρίζες μας δεν μπορούμε να προχωρήσουμε, δεν μπορούμε να ζήσουμε. Η Ελλάδα είναι η γαλανόλευκη κοιτίδα του παγκόσμιου πολιτισμού. Να διαφυλάξουμε και να αγαπήσουμε την παράδοσή μας και τον πολιτισμό μας. Η γλώσσα μας είναι μία ανεκτίμητη και πλούσια κληρονομιά. Το ίδιο και την Ιστορία του τόπου μας, γιατί όποιος ξέρει Ιστορία δεν επαναλαμβάνει τα λάθη του παρελθόντος και λαμβάνει διδάγματα για το μέλλον. Ο Μέγας Βασίλειος συμβουλεύει τους νέους να μελετούμε επιλεκτικά και σαν τις μέλισσες τα αρχαία ελληνικά κείμενα. Μάλιστα τονίζει ότι από τα ποιήματα του Ομήρου μπορούμε οι νέοι να λάβουμε διδάγματα αρετής. Να τιμούμε τους ήρωες μας. Να καλλιεργήσουμε μέσα μας την εθνική συνείδηση, τον πατριωτισμό και να αγαπήσουμε την Πατρίδα μας γιατί είναι η κοινή όλων ημών των Ελλήνων. Πράγματι είχε δίκιο ο ιερός Χρυσόστομος που έλεγε «Οὐδέν πατρίδος γλυκύτερον».

Πηγές:
* Άρθρο Κων/νου Χολέβα.
* Ο αληθινός πατριωτισμός, π. Βασιλείου Θερμού, «Το ζωντανό Ιστολόγιο»

Θ.Χ.

ΙΑ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ- Ο ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΣΥΓΧΩΡΕΣΗ

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Κωνσταντάκης, φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Κατά Ματθαίον ΙΗ’ 23-35

«Ο Λογαριασμός και η συγχώρεση»

Ο Άγιος Ευαγγελιστής Ματθαίος μας διηγείται σήμερα, αγαπητοί μου αδερφοί, την παραβολή του άσπλαχνου δούλου. Υπήρχε λοιπόν κάποτε ένας πολύ πλούσιος βασιλιάς όπου είχε ανάκτορα με πολλούς αυλικούς και υπηρέτες, οι οποίοι διαχειρίζονταν τα χρήματά του. Δεν είχαν τίποτα δικό τους και ήταν αποκλειστικά υπεύθυνοι για την τίμια και προσεκτική διαχείριση της περιουσίας του βασιλιά, καθώς μια μέρα θα τους ζητούσε ακριβή λογαριασμό. Ο καιρός περνούσε, οι δούλοι θεωρούσαν ότι δεν πρόκειται να δώσουν λόγο και έτσι εκμεταλλεύτηκαν την περιουσία που τους είχε δοθεί. Μέγα λάθος!! Γκρεμοτσακίστηκαν και έπεσαν έξω από τις σκέψεις τους! Η μέρα του λογαριασμού έφτασε και γι΄αυτούς!

Καλεί τότε ο βασιλιάς έναν από τους δούλους του να παρουσιασθεί μπροστά του. Ο ήταν δούλος βαθύτατα  τρομαγμένος και στεναχωρημένος διότι είχε επίγνωση της αταξίας του. Ανοίγουν τα βιβλία, γίνεται ο έλεγχος και αποδεικνύεται το τεράστιο χρέος του δούλου (ξεπερνούσε τα 10.000 τάλαντα!!!). Η καρδιά του έτρεμε από φόβο, βρισκόταν σε απόγνωση αφού ούτε κατά διάνοια δεν μπορούσε να το εξοφλήσει και ο δρόμος της φυλακής είχε ετοιμαστεί για να τον διαβεί. Πέφτει ικέτης αμέσως και με δάκρυα παρακαλεί τον βασιλιά να του δώσει παράταση για να προσπαθήσει να το ξεπληρώσει. Τότε ο βασιλιάς γεμάτος από συμπόνια και ευσπλαχνία τον λυπήθηκε και μονομιάς του παραγράφει ολόκληρο το χρέος «σπλαγχνισθεὶς ἀπέλυσεν αὐτὸν καὶ τὸ δάνειον ἀφῆκεν αὐτῷ»  (Ματθ 18,27). Ο πρώην χρεοφειλέτης δούλος τώρα ελεύθερος από κάθε χρέος και γεμάτος ανακούφιση και χαρά συναντά έναν συνδουλό του και του ζητά επίμονα το δικό του χρέος το οποίο ήταν ασήμαντο (δεν ξεπερνούσε τα 100 δηνάρια). Επειδή δεν μπορούσε να το πληρώσει πέφτει στα γόνατα και τον παρακαλεί με δάκρυα να κάνει λίγη υπομονή για να του το εξοφλήσει «μακροθυμίαν ἐπ΄ἐμοί καὶ ἀποδώσω σοι» (Ματθ 18, 29). Μάταια όμως, σκληρός και άκαρδος προσπαθεί να τον πνίξει και τελικά τον ρίχνει στην φυλακή «οὐκ ἤθελεν, ἀλλὰ ἀπελθὼν ἔβαλεν αὐτὸν εἰς φυλακὴν» (Ματθ 18,30).

Όταν ο βασιλιάς έμαθε για την απαράδεκτη συμπεριφορά του πρώτου δούλου στον δεύτερο οργίστηκε σφόδρα, ανακάλεσε αμέσως την χάρη που του είχε κάνει και διέταξε να ρίξουν στην φυλακή τον απάνθρωπο και σκληρό δούλο. Σχολιάζει ο Ιερός Χρυσόστομος: «Ο άσπλαχνος αυτός δούλος δεν εντράπηκε τον τρόπο της παρακλήσεως και τα λόγια του συνδούλου του, τα οποία χρησιμοποίησε και αυτός στον Κύριο του και έλαβε συγχώρεση και άφεση του χρέους. Ο άσπλαχνος αυτός δούλος δεν θυμήθηκε την συμφορά του ενώπιον του Κυρίου του ενώ βλέπει την συμφορά του συνδούλου του. Δια τούτο φάνηκε σκληρότερος και από θηρίο».

Ας εντρυφήσουμε όμως λίγο αδερφοί μου. Τα θέματα τα οποία ξεδιπλώνονται και θα μας απασχολήσουν σ’ αυτήν την θαυμάσια παραβολή είναι δύο. Το θέμα της έννοιας του χρέους και αυτό της συγχωρήσεως.

Το χρέος αυτό δεν είναι υλικό, δεν είναι χρήματα αλλά είναι το πνευματικό χρέος που έχουμε ως άνθρωποι έναντι του Δημιουργού μας Θεού. Το χρέος αυτό δημιουργείται όταν παραβαίνουμε τις εντολές Του και καταχραζόμαστε την εξουσία και την ευεργεσία που μας έχει δοθεί. Ο Θεός, αδερφοί μου, μας έχει δώσει τα πάντα. Μάτια για να βλέπουμε, αυτιά για να ακούμε, πόδια για να περπατάμε, χέρια για να εργαζόμαστε. Μας έδωσε υγεία, χρόνο, μυαλό, αγαθά, δένδρα, φυτά, ζώα και τι δεν μας έδωσε! Τα πάντα! Έχουμε ό,τι χρειαζόμαστε για να επιβιώσουμε, να προκόψουμε και να προοδεύσουμε. Πώς όμως συμπεριφερόμαστε εμείς; Πώς τα χρησιμοποιούμε;

Αλίμονο! Αν γίνει ένας πρόχειρος έλεγχος τότε θα αποδειχτεί περίτρανα ότι συμπεριφερόμαστε απάνθρωπα, καταχρηστικά και εγωιστικά! Καταχραζόμαστε τον πλούτο του Θεού, ζούμε δίχως λογική, δεν σκεφτόμαστε τις ευθύνες μας, το κορμί μας υπηρετεί την αμαρτία, τα μάτια μας βλέπουν αισχρά, τα αυτιά μας ακούν αυτά που δεν πρέπει, η γλώσσα ψεύδεται, διαβάλλει, κατακρίνει, συκοφαντεί, καταριέται και βλασφημά!! Τα χέρια κλέβουν, χτυπούν και σκοτώνουν, τα πόδια οδηγούνται σε αμαρτωλούς τόπους, το μυαλό είναι συνεχώς στο πονηρό και ο χρόνος χάνεται άσκοπα καθώς ούτε λίγα δευτερόλεπτα δεν αφιερώνουμε έστω για μια προσευχή! Το ευχαριστώ δεν το θέλουμε, το συγνώμη ούτε που το γνωρίζουμε! Τους διψασμένους δεν τους ξεδιψούμε, τους πεινασμένους δεν τους ταΐζουμε, τους γυμνούς δεν τους σκεπάζουμε, τους αρρώστους δεν τους επισκεπτόμαστε, τους δίκαιους δεν τους υπερασπιζόμαστε, τις χείρες και τα ορφανά δεν τα προστατεύουμε. Είμαστε σκληροί, εγωιστές, υπερόπτες, κενοί από κάθε χριστιανική αξία και αρχή! Από άνθρωποι δυστυχώς γίναμε απάνθρωποι! Τρομάζει κανείς αν μελετήσει και δει όλα αυτά που συμβαίνουν και τούτο διότι ο άνθρωπος όσο Άγιος και να είναι ούτε μια αμαρτία δεν μπορεί να εξοφλήσει μπροστά στον θεό δίχως την ευσπλαχνία Του και την αγάπη Του. Χίλια χρόνια ασκητής να είναι, να νηστεύει και να προσεύχεται μόνος του δεν μπορεί να σωθεί! Αν μπορούσε τότε ο Χριστός δεν θα ερχόταν στη γη για να τον σώσει. Ήρθε όμως και πλήρωσε με το ίδιο του το αίμα εξοφλώντας τις αμαρτίες μας. Ένα μόνο ζητά από μας την ταπείνωση και την αλληλοσυγχώρεση.

Η αρετή της συγχωρήσεως είναι σπουδαία και θεϊκή. Ο ίδιος ο Κύριος δίνει το παράδειγμα πρώτος απ’ όλους πάνω στον σταυρό. Συγχωρεί τους σταυρωτές Του «Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς˙ οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιοῦσι» (Λκ. 23, 34). Πάνω σ’ αυτήν στηρίχτηκαν και οι Άγιοί μας. Ο Πρωτομάρτυρας Στέφανος όταν τον λιθοβολούσαν πριν ξεψυχήσει: «θεὶς τὰ γόνατα ἔκραξε φωνή μεγάλη: Κύριε, μὴ στήσης αὐτοῖς τὴν ἁμαρτίαν ταύτην» (Πραξ.7,60). Ακόμη, λέει ο Άγιος Παΐσιος: «Αν δεν συγχωρούμε τους άλλους, βρισκόμαστε έξω του Παραδείσου. Αν δεν συγχωρέσουμε τους εχθρούς μας, και το αίμα μας να χύσουμε για τον Χριστό στην κόλαση πηγαίνουμε. Συγχωρείτε τους πάντες! Η συγχώρεση δείχνει όχι μόνο ευγένεια ψυχής αλλά και μεγάλη καρδιά». Έξοχα γράφει ο Μέγας Αθανάσιος: «Τρία τα τελούμενα εν ανθρώποις, το κατά φύσιν, το παρά φύσιν και το υπερ φύσιν. Και κατά φύσιν μεν εστιν ο γάμος, παρά φύσιν ο σοδομισμός και υπέρ φύσιν η παρθενία. Και πάλιν, κατά φύσιν ο δίκαιως συναγόμενος πλούτος, παρά φύσιν η πλεονεξία και υπερ φύσιν η ακτυμοσύνη! Ομοίως, κατά φύσιν η ειρήνη, παρά φύσιν η εχθρότης, υπερ φύσιν η συγχώρεσις και ευεργεσία». Συγχωρώ σημαίνει αγαπώ.

Ο Κύριος στην παραβολή μας αυτή τονίζει το συμπέρασμα: Ο Θεός θα φανεί άσπλαχνος στους άκαρδους ανθρώπους που δεν συγχώρεσαν τους συνανθρώπους τους από τα βάθη της καρδιάς τους, αντίθετα στους ανθρώπους που συγχώρεσαν τους συνανθρώπους τους με όλη τους την καρδιά θα φανεί εύσπλαχνος και θα τους Συγχωρήσει όλα τους τα παραπτώματα: «Ἐὰν γὰρ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ Πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος» (Ματθ. 6,14).

Η ΥΠΕΡΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΟΣ

Γράφει φοιτητής του Τμήματος Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Την πρώτη θέση μεταξύ των Αγίων της Εκκλησίας μας κατέχει η Υπεραγία Θεοτόκος. Όλες οι γενιές των χριστιανών την υμνούν και την μακαρίζουν. Οι πιο ποιητικοί ύμνοι της Εκκλησίας μας είναι αφιερωμένοι σ΄ Εκείνη. Οι ιεροί Πατέρες έγραψαν εγκωμιαστικούς λόγους προς το πρόσωπό Της. Και η Γ΄ Οικουμενική Σύνοδος δογμάτισε ότι «ὁμολογοῦμεν τήν ἁγίαν Παρθένον Θεοτόκον, διά τό τόν Θεόν Λόγον σαρκωθῆναι καί ἐνανθρωπῆσαι...».

Κατ΄ αρχήν πρέπει να διευκρινίσουμε 4 όρους που αποδίδουμε στην Παναγία: «Υπεραγία», «Παναγία», «Θεοτόκος» και «Αειπάρθενος». «Υπεραγία» και «Παναγία» σημαίνει ότι είναι πάνω απ΄ όλους τους Αγίους και πάνω από τους Αγγέλους. Αμέσως μετά τον Τριαδικό Θεό είναι η Παναγία. Όπως λέει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός «κατέχει τα δευτερεία της Αγίας Τριάδος». «Θεοτόκος» είναι τίτλος που αποδόθηκε στην Παναγία κατά την Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο. Σημαίνει ότι «έτεκε», δηλαδή γέννησε τον Θεό («Θεός» + «τίκτω»). Για εννέα μήνες είχε στα σπλάχνα της τον δημιουργό του κόσμου! Δεν μπορεί να το χωρέσει ανθρώπινο μυαλό. Όμως αυτό είναι που εκφράζει και εξηγεί το μυστήριο της Πίστης μας. Και δεν είναι μόνο μητέρα του Θεού, αλλά και μητέρα όλων μας. Γιατί είχε δικό της Υιό, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας, τον ίδιο τον Θεό! Όπως η μητέρα πονά, ανησυχεί, γαλοκτοτροφεί, καθοδηγεί, συμβουλεύει το παιδί της, χαίρεται στην χαρά και στην προκοπή του και πληγώνεται αφάνταστα όταν στεναχωριέται ή του συμβεί κάτι κακό, έτσι και η Παναγία αισθανόταν το ίδιο και περισσότερο για τον Χριστό γιατί ήξερε ότι το παιδί Της ήταν ο Μεσσίας! Αλλά έτσι αισθάνεται και για τον καθένα μας ξεχωριστά η Παναγία. Χαίρεται στην προκοπή μας και λυπάται πάρα πολύ όταν απομακρυνόμαστε από το θέλημα του Θεού. Όταν ζητάμε την βοήθεια Της μας την δίνει. Όταν την παρακαλούμε, μεταφέρει το αίτημά μας, την φωνή μας, την προσευχή μας στον Υιό Της, τον Σωτήρα του κόσμου και αληθινό Θεό, τον Ιησού Χριστό, για να το πραγματοποιήσει και αν δεν το πραγματοποιήσει σημαίνει ότι κάτι καλύτερο είναι ετοιμασμένο για μας. Όλοι έχουμε δεχθεί την προστασία και την αγάπη Της, την σκέπη, την συμπαράσταση και την στοργή Της. Και όλοι στις στεναχώριες το πρώτο όνομα που επικαλούμαστε είναι το ιερό όνομα της Παναγίας. Αυτό δείχνει πόση εμπιστοσύνη έχουμε στην Θεοτόκο και πόσο στερεωμένη είναι η αγάπη μας για Εκείνη. Η Παναγία είναι η μεσίτρια που παρακαλά στον Θεό για τους ανθρώπους. Είναι η «κλίμαξ», η σκάλα μέσω της οποίας κατέβηκε ο Θεός από τον ουρανό στην γη. Είναι η καταφυγή μας σε κάθε περίσταση, είτε ευχάριστη, είτε δυσάρεστη. Είναι η ελπίδα μας για να κληρονομήσουμε τα αιώνια αγαθά. Είναι η ρύστις στους κινδύνους. Είναι η παρηγοριά στις στεναχώριες. Στις ζάλες της ζωής που μας περικυκλώνουν όπως οι μέλισσες το κερί, η Παναγία είναι το λιμάνι μας, στις λύπες είναι χαρά και ευφροσύνη και στις αρρώστιες η γρήγορη βοήθεια. Είναι η υπέρμαχος του λαού, η σκέπη στις συμφορές. Και αυτή την θεία Σκέπη εμείς οι Έλληνες την έχουμε ζήσει πολλές φορές στην ιστορία μας και την ζούμε ακόμα και σήμερα. Η Παναγία ήταν αυτή που γλίτωσε πόλεις και χωριά από αρρώστιες, Αυτή έσωσε την Κωνσταντινούπολη από τους Αβάρους και τους Πέρσες το 626 μ.Χ. Αύτη έσωσε την Επανάσταση του 1821 όταν οι Έλληνες σκοτώναμε μεταξύ μας ο ένας τον άλλον. Αυτή παρουσιαζόταν στους Έλληνες στρατιώτες στα βορειοηπειρωτικά βουνά το 1940-41 για να τους σώσει από τους Ιταλούς, Αυτή ήταν στις τσέπες εκείνων των ηρώων στρατιωτών για να τους φυλάσσει και να τους προστατεύει που μέσα στο κρύο και στην πείνα πολεμούσαν για Χριστό-Ελλάδα-ελευθερία και οικογένεια. Η Παναγία μας είναι το κέντρο της Πίστης μας με μία φράση διότι αυτή μας οδηγεί προς τον Χριστό, τον καινούργιο κόσμο και την σωτηρία. Είναι το κλειδί της Βασιλείας του Θεού.

Αξίζει να μνημονεύσουμε το εγκώμιο του Αγίου Πρόκλου, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως για την Παναγία μας: «τὸ ἀμόλυντον κειμήλιον τῆς παρθενίας, ὁ λογικὸς τοῦ δευτέρου Ἀδὰμ Παράδεισος, τὸ ἐργαστήριον τῆς ἑνώσεως τῶν δύο φύσεων, ἡ πανήγυρις τοῦ σωτηρίου συναλλάγματος, ἡ παστάς, ἐν ᾗ ὁ Λόγος ἐνυμφεύσατο τὴν σάρκα, ἡ τὸν ἐπὶ τῶν Χερουβὶμ μετὰ σώματος βαστάσασα, ἡ ἔμψυχος τῆς φύσεως βᾶτος, ἥν τὸ τῆς θείας ὠδῖνος πῦρ οὐ κατέκαυσεν, ἡ ὅντως κούφη νεφέλη, ὁ τοῦ ἐξ οὐρανοῦ ὑετοῦ καθαρώτατος πόκος, ἐξ οὗ ὁ Ποιμὴν τὸ πρόβατον ἐνεδύσατο, ἡ Παρθένος καὶ οὐρανός, ἡ μόνη Θεοῦ πρὸς ἀνθρώπους γέφυρα, ὁ φρικτὸς τῆς οἰκονομίας ἱστός, ἐν ᾧ ἀρρήτως ὑφάνθη ὁ τῆς ἐνώσεως χιτών».

«Αειπάρθενος» («αεί» + «παρθένος»). Η Παναγία παρέμεινε Παρθένος όλη την ζωή της. Ποτέ δεν γνώρισε άνδρα. Και ποτέ δεν είχε άλλα παιδιά συνάμα με τον Κύριο Ιησού. Αειπάρθενος και μητέρα μαζί ήταν η Παναγία. Ένα οξύμωρο σχήμα που οικονομήθηκε από τον Θεό γιατί ήταν Αυτή που θα γεννούσε τον Σωτήρα του κόσμου.

Τώρα να δούμε τον βίο της Υπεραγίας Θεοτόκου. Η Παναγία είχε το όνομα Μαρία. Γεννήθηκε το 16 π.Χ. στην ελληνική πόλη της Γαλιλαίας Σέπφωρι. Γονείς της οι Άγιοι Ιωακείμ και Άννα, άνθρωποι ενάρετοι και ταπεινοί, που την απέκτησαν μετά από πολύ προσευχή. Η Παναγία ως άνθρωπος κληρονόμησε από τους γονείς της την αγιότητα και την καθαρότητα.

Όταν η Παναγία έγινε τριών ετών οι γονείς της την αφιέρωσαν στον Ναό του Σολωμόντα και την παρέδωσαν στον αρχιερέα Ζαχαρία. Έτσι, προμηνύεται η αγάπη του Θεού και προκηρύσσεται η σωτηρία των ανθρώπων. Αφιερώνεται και μπαίνει στον Ναό η τρίχρονη Μαρία και προκαταγγέλεται σ΄ όλους ο Χριστός. Η μικρή Μαρία έμεινε στο ιερότερο μέρος του Ναού στο οποίο έμπαινε μια φορά τον χρόνο ο Αρχιερέας, τα Άγια των Αγίων δώδεκα περίπου χρόνια. Όλο αυτό το διάστημα ο αρχάγγελος Γαβριήλ προμήθευε την Παναγία με τροφή ουράνια. Τα δικά μας Εισόδια είναι να μπούμε και εμείς στην Εκκλησία, στην ενορία, στην κοινότητα των ανθρώπων υπό την καθοδήγηση των γονέων μας και εκεί θα κάνουμε τις πρώτες κοινωνικές μας σχέσεις, θα γίνουμε ο καθένας πρόσωπα και όλοι μαζί κοινωνία ενώπιον του Θεού και θα λάβουμε μία άλλη τροφή, μία τροφή που δίνει ζωή και αθανασία: το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, την Θεία Κοινωνία!

Η Παναγία ζούσε με προσευχή και άσκηση και διατήρησε αμόλυντη την ανθρώπινη φύση από κάθε αμαρτία. Όταν έγινε 15 ετών, ο Ζαχαρίας μαζί με άλλους ιερείς του Ναού αποφάσισαν να βγάλουν την Μαρία από τα Άγια των Αγίων και να την οδηγήσουν στον κόσμο. Για προστασία την αρραβώνιασαν με τον ευσεβή και μεγάλο στην ηλικία Ιωσήφ, ο οποίος ήταν χήρος και είχε την προστασία παιδιών του από την πρώτη γυναίκα του. Έπειτα, εγκαταστάθηκαν στην κωμόπολη Ναζαρέτ. 

Μία μέρα, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ πλησίασε, μετά από εντολή του Θεού, την 16χρονη Μαρία και έφερε την ευχάριστη αγγελία της θείας χάρης, ότι Αυτή ήταν η προορισμένη και προφητευμένη μητέρα του Χριστού, του Μεσσία που θα λυτρώσει τον κόσμο από τον θάνατο και την αμαρτία. Πρέπει να σημειώσουμε πως η Παναγία ήταν ελεύθερη να επιλέξει αν θα δεχόταν να κυοφορήσει και γεννήσει τον Υιό του Θεού. Εδώ βλέπουμε την μεγάλη ταπείνωση της Υπεραγίας Θεοτόκου και την πλήρη υπακοή στο θέλημα του Θεού λέγοντας στον Αρχάγγελο: «Ιδού η δούλη Κυρίου. Γένοιτο μοι κατά το ρήμα σου»!. Υπάκουσε στο θέλημα του Θεού χωρίς ενδοιασμούς, προσωπικά κριτήρια και υστερόβουλες σκέψεις. Και η υπακοή αυτή δίνει και δείχνει πόσο καθαρή και αγνή ήταν η καρδιά της Παναγίας.

Μετά από εννέα μήνες, η Μαρία με τον μνηστήρα της τον Ιωσήφ πήγαν στην Βηθλεέμ για να απογραφούν σύμφωνα με το διάταγμα του Αυτοκράτορα Οκταβιωνού. Εκεί σ΄ ένα στάβλο της Βηθλεέμ η Παναγία γέννησε τον Χριστό!

Η Παναγία ανέθρεψε τον Ιησού μ΄ όλους τους πόνους και τις χαρές της μητρότητας, ήταν περήφανη για την νεανική Του μάθηση και προκοπή αλλά και απορημένη όταν τον έβλεπε ανάμεσα σε γέροντες νομοδιδασκάλους του Ισραήλ να ερμηνεύει τις Γραφές. Μετά την Βάπτιση του Χριστού από τον Τίμιο Πρόδρομο, η Παναγία ακολουθούσε τον Χριστό, μαζί με τους Αποστόλους και τις Μυροφόρες, και Τον διακονούσε μέχρι και την Σταύρωση και την Ταφή Του. Πόσο πόνο και οδύνη ένιωσε όταν έβλεπε τον Υιό Της πάνω στον Σταυρό και με πόση απελπισία δέχθηκε το άχραντο Σώμα Του στην αγκαλιά Της; Μετά την Σταύρωση του Χριστού, παρέλαβε την Παναγία ο Απόστολος Ιωάννης, ο Θεολόγος και Ευαγγελιστής, στο σπίτι του μέχρι την Κοίμηση Της. Μετά την Ανάσταση του Χριστού, πρώτη η Παναγία, μαζί με την Μαρία την Μαγδαληνή, είδε τον αναστάντα Χριστό. Κατά την Ανάληψη του Χριστού, η Παναγία βρισκόταν μαζί με τους Αποστόλους στο όρος των Ελαιών. Έζησε 10 χρόνια ακόμα, μέχρι το 43 μ.Χ., όπου εκοιμήθη σε ηλικία 59 ετών. Ετάφη στον κήπο της Γεθσημανή, στα Ιεροσόλυμα και μετά από τις 3 ημέρες μετέστη με το σώμα της στον ουρανό, όπως και ο Χριστός. Προς τιμήν αυτού του μεγάλου Θεομητορικού γεγονότος, η Εκκλησία καθιέρωσε δεκαπενθήμερη νηστεία. Κατά την παράδοση, η Παναγία όταν πληροφορήθηκε από τον Υιό Της ότι επρόκειτο να κοιμηθεί, η Παναγία νήστευσε. Το ίδιο λοιπόν κάνουμε και εμείς για να τιμήσουμε την Μητέρα του Θεού.

- Η Παναγία ήταν αναμάρτητη;

- Μόνο η Παναγία, αν και είχε το προπατορικό αμάρτημα κληρονομώντας όπως όλοι οι άνθρωποι την ευαισθησία και την ροπή προς το κακό, αντιστάθηκε από την αρχή ως το τέλος σε κάθε κακία. Αγωνίστηκε χωρίς να λάβει επιπλέον βοήθεια από το Θεό και χωρίς να έχει κανένα ξεχωριστό προνόμιο, αλλά μόνο ως άνθρωπος που ήταν, χρησιμοποίησε τη δύναμη και τα όπλα της βούλησης και της λογικής που δώρισε ο Θεός στον άνθρωπο κατά την δημιουργία του. Με την αγάπη της στο Θεό, την ρωμαλεότητα της σκέψης της, την σταθερότητα της θέλησής της και την μεγαλειώδη σωφροσύνη της νίκησε κάθε αμαρτία. Ολόκληρος ο βίος της Παναγίας ήταν μια πορεία προς την τελειότητα, να φθάσει και να ενωθεί με τον Θεό. Αυτόν τον άνθρωπο που αγωνίζεται, που φθάνει και ενώνεται με τον Θεό, εκπροσωπεί η Παναγία.

Σε κάθε ιερή ακολουθία, όταν ακούμε το όνομά Της, όταν λέμε ο Ιερέας: «Τῆς Παναγίας, ἀχράντου, ὑπερευλογημένης, ἐνδόξου δεσποίνης ἡμῶν, Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας», «πρεσβείαις τῆς παναχράντου καὶ παναμώμου ἁγίας αὐτοῦ Μητρός» κάνουμε το σημείο του Σταυρού. Αυτό σημαίνει πως ομολογούμε ότι Αυτή είναι η Μητέρα του Θεού και ταυτόχρονα την παρακαλούμε να πρεσβεύει στον Σωτήρα Χριστό για μας.

Ο Έλληνας από την μεγάλη του ευλάβεια προς την Παναγία έκτισε Ναούς και εξωκλήσια προς τιμήν Της, της απέδωσε διάφορα ονόματα (π.χ. Οδηγήτρια, Άξιον Εστί, Εκατονταπυλιανή, Γοργοεπήκοος, Γιάτρισσα, Ευαγγελίστρια, Ζιδανιώτισσα, Κεχαριτωμένη, Προυσιώτισσα κα) και πάντα ζητά την βοήθειά Της. 

Θα μπορούσαμε να μιλούμε όχι ώρες, αλλά μέρες, ακόμα και μήνες για την Παναγία με συγκίνηση! Περιοριστήκαμε στα ουσιώδη, στα πιο σημαντικά θα λέγαμε. Εμείς, ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί, πρέπει να «ὁμολογοῦμεν τήν ἁγίαν Παρθένον Θεοτόκον», να Την αισθανόμαστε ως μητέρα μας, ως καταφυγή μας, ως ελπίδα μας και να ζητούμε ικετευτικά την πρεσβεία Της και την προστασία Της. «Αἱ γενεαὶ πᾶσαι, μακαρίζομέν σε, τὴν μόνην Θεοτόκον»! Αμήν.

Θ.Χ.